Bijbelse eponiemen

Dr. Apeldoorn en Dr. Beijer (1997)

Gepubliceerd op 26-08-2020

Calvinisme

betekenis & definitie

Hervormde leer naar de leerstellingen van Calvijn.

Een calvinist is een aanhanger van deze leer. De calvinisten zijn naast de lutheranen de belangrijkste groep protestanten.

Calvinistisch betekent: volgens de leer van Calvijn. Tegenwoordig bedoelt men er ook wel een zekere mate van religieuze gestrengheid mee.

Johannes Calvijn (Cauvin of Caulvin) (1509-1564) werd als zoon van een procureur-fiscaal te Noyon geboren. Aan de universiteiten van Parijs, Orléans en Bourges studeerde hij theologie, letteren en rechten. Al op jeugdige leeftijd kwam zijn hervormde gezindheid aan het licht. Na zijn breuk met het katholicisme vluchtte hij, vierentwintig jaar oud, naar Zwitserland.

In Genève werd Calvijn predikant en al gauw het middelpunt van de hervormingsgezinde beweging. Door zijn aanwezigheid groeide Genève spoedig uit tot een protestants centrum, een ‘religieuze modelstad'. In 1535 schreef hij zijn beroemde Institutio Christianae religionis (Onderricht in de christelijke godsdienst), dat het jaar daarna als een beknopt catechistisch leerboek van de persen rolde. Het werk telde vijf hoofd-  stukken (tien geboden, liet geloof, het gebed, de sacramenten en de valse sacramenten).

Na een kort verblijf in Straatsburg vertrok Calvijn weer naar Genève, waar hij tot aan zijn dood verbleef. In die laatste stad bevindt zich het Monument de la Réformation, dat van links naar rechts Farel, Calvijn, Beza en Knox laat zien.

Calvijns autoritair optreden iedere tegenstand of een hem aangedane belediging liet hij met zware tuchtiging straffen leidde nogal eens tot verzet. De Spaanse arts Miguel Serveto. de ontdekker van de kleine bloedsomloop, die het dogma van de Drieëenheid van God betwistte, liet hij in 1553 op de brandstapel om het leven brengen.

Ondanks alle oppositie bewerkte hij, mede door zijn overmatige werklust, dat het calvinisme een invloedrijke macht in de wereld werd.