Bijbelse eponiemen

Dr. Apeldoorn en Dr. Beijer (1997)

Gepubliceerd op 26-08-2020

Argusogen

betekenis & definitie

Scherpziende wantrouwende ogen waar niets aan ontgaat.

In de Griekse mythologie gebeurt alles in het groot en zo was Argus een reus met honderd ogen. Ook gaat het verhaal dat zijn hele lichaam met ogen overdekt was. En wanneer Argus sliep, had hij niet al zijn ogen dicht: je hoefde bij hem dus niks uit te halen.

Door de jaloerse Hera, de gemalin van Zeus, was Argus aangesteld als bewaker van Io. Deze beeldschone koningsdochter, een van de vele buitenechtelijke liefdes van Zeus, was door de oppergod veranderd in een koe om zijn vrouw geen argwaan te laten krijgen. Maar wanneer Zeus de koe benaderde, moet Hera toch wel iets gedacht hebben. Dergelijke erotische situaties tussen mens en dier waren in de Oudheid en dus ook in de mythologie niet ongewoon. Hera kwam dan ook gauw achter dc metamorfose en stelde de honderd-enmeer-ogige Argus als bewaker aan. Hennes, die Argus door zijn fluitspel deed inslapen, doodde hem, waarna Hera al zijn ogen op de staart van haar liceelingsvogel, de pauw, overplantte.

De uitdrukking ‘iets met argusogen bezien’ betekent meestal dat de aanleiding ertoe achterdocht is. Daarvan was ook al in het allereerste begin bij Hera sprake. Er is ook nog een argusfazant: die heeft oogvormige kleurplekken op z'n verenkleed.

< >