Hoofdstad v. Ceylon v.h. eind der 8e eeuw tot ong. eind v.d. 14e eeuw n.C.
In de 8e eeuw n.C. wordt de oude hoofdstad Anuradhapura* onder druk v.d. invasies der Tamils uit Z. India verlaten. De Tamils bezetten P. in de 15 eeuw. De kunst te P. bereikt een ongekende hoogte onder koning Parakramabahu. die 33 jaar lang regeerde, wsch. v. 1153 tot 1186 n.C. Wereldberoemd is het 15 m lange, liggende beeld v.d. stervende Buddha* (een nirvâna'-voorstelling dus) te Gal Vihâra. Het werd geheel uit de rots gehakt en wordt nog vrijwel dagelijks met offeranden vereerd.
De afgebeelde Buddha ligt inderdaad in een zeer gedwongen houding : de figuur is kennelijk gebeeldhouwd naar het vb. van staande Buddha-beelden. Een groot aantal heiligdommen ligt dicht opeen in het zog. Grote Vierkant, een terrein dat wsch. eens het werkelijke èn magische centrum der stad markeerde. In de N.O.-hoek ligt een pyramidevormig bouwwerk, de Sat Mahal Pâsâda. Ten W. daarvan ligt de Hâta-da-ge (Huis der 8 Relikwieën). Onmiddellijk t.
Z. v. dit Huis ligt de vermaarde Wâta-da-ge (de ronde tempel = stüpa*, der Tand-relikwie). Aan de basis van deze Ronde Tempel zijn 4 Buddha-beelden gezeten; ze kijken uit over het O. Z. W. en N. Uit het voorkomen van Buddha-beelden in het Grote Vierkant mag niet worden afgeleid dat te P. slechts Buddh. kunstwerken zouden zijn. Integendeel, er werden vele Hind. bouwwerken opgegraven, zog.
Siva Devale’s of Huizen van Siva. Mogelijk dateren deze bouwwerken uit de 11e eeuw, toen Ceylon bezet was door het Z. Ind. vorstenhuis der Cola’s.
