Kwik komt voornamelijk voor in de vorm van kwiksulfide (HgS), zelden als een zuiver metaal. Kwik heeft de eigenschappen dat het als metaal bij normale druk en temperatuur vloeibaar is. Het heeft ook een meetbare dampspanning. Dat maakt dat er gemakkelijk kwikdampen kunnen ontstaan, zelfs bij normale temperatuur. Met andere metalen vormt het op een unieke manier een verbinding. Het vormt de zogenaamde amalgamen.
Kwik wordt voornamelijk gebruikt in instrumenten, bij de tandarts voor de amalgaamvorming bij het vullen van tanden. Verder wordt het gebruikt bij verven, in ontsmetting van zaden, ook bij farmaceutica en bij explosieven. De zouten worden gemakkelijk geabsorbeerd langs alle wegen, zowel door inhalatie als langs de spijsvertering. Een metaal als kwik wordt praktisch niet geabsorbeerd via het voedsel. Anorganische zouten worden wel geabsorbeerd via het voedsel en terug uitgescheiden door de nieren. Organische zouten hebben de neiging om zich vooral in de hersenen te gaan nestelen.
Akute verschijnselen zijn zeldzaam in de industrie. Er worden aandoeningen beschreven analoog met koorts met een longontsteking. Bij ernstige akute expositie kan er nierinsufficiëntie ontstaan. Chronische blootstelling geeft vooral aanleiding tot het ontstaan van een speciale psychiatrische aandoening, het zogenaamde irritisme. Dit is gekenmerkt door angst, vreesachtigheid en ook achtervolgingswaanzin. Ze gaat gepaard met een ontsteking van het tandslijmvlies, overvloedige speekselsecretie, tremor, dermografie en moeilijk spreken. Het gezichtsveld zou ook kleiner worden. Andere verschijnselen zijn nierafwijkingen. Arbeidsgeneeskundig wordt vooral gezocht naar kwik in de urine. Dit geeft de blootstelling aan van de expositie over langere tijd. Kwik in het bloed geeft meer de onmiddellijke blootstelling aan (van enkele uren of dagen).
