(sarcastisch) televisietoestel.
televisietoestel, met de bijgedachte dat de daarop uitgezonden programma's geen kwaliteit hebben en tot treurnis stemmen.
Verzonnen door de Nederlandse schrijver en dichter Gerrit Komrij (1944-2012), die in 1976 voor NRC Handelsblad columns schreef over de televisie. De vaak spottende en sarcastische televisiekritieken werden in 1977 gebundeld in het boek Horen, zien en zwijgen. Vreugdetranen over de treurbuis.
Voorbeelden:
Dat Komrij een speciale band met televisie had, is algemeen bekend. Waar Gerard Reve nog sprak over 'de verrekijk', gaf Komrij het televisiekijken een nieuwe dimensie met zijn kwalificatie 'de treurbuis'.
http://www.hpdetijd.nl/2012-07-17/komrij-mislukte-op-de-treurbuis/, 17 juli 2012
In een onvergetelijke bundel giftig proza rekende de Nederlandse schrijver Gerrit Komrij in de jaren '70 af met het medium televisie, door hem steevast de treurbuis genoemd. Komrij's kritiek was even onredelijk als onweerlegbaar, maar de domheid en de smakeloosheid die hij aanviel, hebben er geen ogenblik onder geleden. Integendeel, zij floreren met de jaren steeds arroganter en in steeds nieuwe gedaanten.
De Standaard, 1997
De kunstenaar van het beledigen is nooit scheldkanon alleen. Hij is tevens iemand die notie heeft genomen van Baltasar Gracian's Handboek der wellevendheid; hij bezit stijl, geslepenheid, een boosaardige spotzucht en jaloersmakende woordenschat. Hij is een vorser met evenveel linguïstisch als dramatisch inzicht, die weet dat een op de grond gesmeten babyluier in het huis van een ex-geliefde veel harder kan stinken als hij het heeft over 'een keukenvloer bezaaid met gastro-enterische derrie'. Die de televisie aanspreekt met 'treurbuis', en Internet omdoopt tot 'die vuilniskoker van deze planeet' (Alain Finkielkraut).
http://www.battl.nl/sergebeledigen.html, 2002
De treurbuis zal in de toekomst nóg treuriger worden, politici of niet.
Gerrit Komrij, Averechts, 1980
Niemand is vergeten hoe Gerrit Komrij een kwart eeuw geleden de Nederlandse televisie fileerde. Vrijwel alles wat de treurbuis een jaar lang over het kijkerspubliek uitstortte werd genadeloos afgeserveerd door criticus Komrij.
https://www.groene.nl/artikel/gerrit-en-de-treurbuis, 6 januari 2001
Misschien verkopen ze geen treurbuizen in Porto, dat dan ook op de rafelrand van Europa ligt.
http://cult.tpo.nl/2013/08/19/theportugalpost-editie-4-jaargang-1/, 12 augustus 2013
Als leerling van de treurbuis en kind van de mediacultuur, ging Salloum, in een regio waarvan hij de taal niet machtig is, op zoek naar zijn roots.
De Standaard, 1996
