Algemeen Nederlands Woordenboek

Algemeen Nederlands Woordenboek (2009-heden)

Gepubliceerd op 30-05-2017

quod erat demonstrandum

betekenis & definitie

wat (nog maar) bewezen moest worden.

(Latijn) wat (nog maar) bewezen moest worden; wat te bewijzen was; waarmee het bewijs geleverd is.
Gebruikt als becommentariërend tussenwerpsel na een gedane constatering, vaak als apart zinnetje.

Voorbeelden:
Quod erat demonstrandum is een Latijnse vertaling van het Griekse ὅπερ ἔδει δεῖξαι (hoper edei deixai; afgekort als ΟΕΔ), een uitdrukking die door wiskundigen als Euclides en Archimedes al werd gebruikt. De uitspraak quod erat demonstrandum werd in het Latijn voor het eerst gebruikt door Marcus Tullius Cicero in de 1e eeuw v.Chr. Hij gebruikte de uitspraak na een redevoering in de rechtbank. Daarna werd ze gretig overgenomen door andere pleiters.
http://nl.wikipedia.org/wiki/Quod_erat_demonstrandum, 23 augustus 2011

Waarom de keuze op de taal van de al smartelijk vergane Romeinse beschaving viel, heeft te maken met een diepe persoonlijke crisis die Ammondt doormaakte na een echtscheiding. "Latijn is de taal van de wedergeboorte. Ze sterft nooit". En om het geheel nog fantastischer te maken, werd voor Elvis gekozen, omdat hij, "net als het Latijn", een "bevrijdende kracht" is. Quod erat demonstrandum en kwestie van je eigen buitenissigheid voor jezelf toch ergens goed te praten.
De Standaard, 1996

Ik denk dit: a) zie je wel, die varkenshouders bedotten de kluit en dus b) moet de varkensstapel van overheidswege nu maar echt eens worden ingekrompen. Quod erat demonstrandum.
NRC, 1995

'Waarom zitten jullie niet in Bosnië?' vroeg Harry Mulisch Rob en mij tijdens een televisie-interview, kerst 1994. 'Waarom zit ú er niet?' vroegen wij. 'Ik zat al in Cuba! Nu is het de taak aan jullie,' antwoordde hij, quod erat demonstrandum.
Ronald Giphart, Het leukste jaar uit de geschiedenis van de mensheid, 2002

Van de viseters had 2,8% een hoge bloeddruk, tegen 16,4% van de vegetariërs. De viseters hadden een wat lager cholesterolniveau en een lagere gemiddelde bloeddruk (123/73 millimeter kwik, tegen 133/76). Quod erat demonstrandum.
De Standaard, 1996

Wanneer blijkt dat ik geen subversief element ben, mag ik het fort binnen. Quod erat demonstrandum?
http://users.pandora.be/luc.vandamme5/ivw/blanpain.htm

'In die tijd begon het juist zijn hartstocht te worden: redeneren en bewijzen. En hij sloot zijn bewijs af met een gewichtig: quod erat demonstrandum - om die woorden ging het hem eigenlijk.'
Oek de Jong, Opwaaiende zomerjurken, 1982

'Joz heeft zijn school ook niet afgemaakt en die weet zoveel meer dan ik.' 'Quod erat demonstrandum.' 'Wat betekent dat nou weer?' 'Dat je mijn stelling bewijst. Dat de school niet de enige plek is om kennis op te doen.'
Greta Seghers, In liefdes naam, 2001