clausule bij het verlaten van een woning.
in een notariële akte vastgelegde clause waarin bepaald wordt dat recht van gebruik en bewoning of een vruchtgebruik eindigt bij het daadwerkelijk verlaten van de woning, bijvoorbeeld als de laatstlevende ouder naar een verzorgingshuis verhuist.
Voorbeelden:
Metterwoonclausule. Deze clausule bij vestiging van het vruchtgebruik zorgt ervoor dat een recht van gebruik/bewoning of een vruchtgebruik eindigt bij het verlaten van de woning door de ouders. Dat kan bijvoorbeeld door verhuizing naar een verzorgingshuis. Er is geen overdrachtsbelasting verschuldigd want het recht is op basis van rechtsregels vervallen. Het bloot eigendom wordt automatisch omgezet in vol eigendom.
https://definancielesite.nl/book/page/747/, 2018
Doet de langstlevende ouder vrijwillig afstand van een vruchtgebruik voordat hij of zij naar een AWBZ-instelling gaat dan is er sprake van een schenking. Afhankelijk van de waarde van het vruchtgebruik is er schenkbelasting verschuldigd. Een schenking is te voorkomen als de kinderen een vergoeding betalen voor het doen van afstand. De vergoeding die de kinderen hebben betaald kan (op papier) terug geschonken worden. Eindigt het vruchtgebruik door een metterwoonclausule dan is er geen sprake van een schenking. Een metterwoonclausule houdt in dat een recht van gebruik en bewoning of een vruchtgebruik eindigt, indien de langstlevende de betreffende woning definitief verlaat, bijvoorbeeld in geval van een verhuizing naar een bejaardenhuis of opname in een verzorgingstehuis. Door deze clausule eindigt het recht dus niet alleen bij overlijden van de langstlevende, maar ook bij het definitief verlaten van de woning.
https://schenkenoppapier.nl/opeisbaarheidsclausule-testament-opname-verzorgingshuis/, 2 november 2013
In de notariële akte kan echter de bepaling zijn opgenomen dat het vruchtgebruik ook eindigt bij het metterwoon verlaten van de woning door de vruchtgebruiker of op een daarmee verband houdend tijdstip. Deze metterwoonclausule vormt een waardedrukkende factor, waarmee bij de waardering van het vruchtgebruik rekening moet worden gehouden.
https://zoek.officielebekendmakingen.nl/stcrt-2017-12449.html, 22 februari 2017
Bij de overdracht van de woning kan worden bedongen dat het voorbehouden vruchtgebruik tevens eindigt bij het metterwoon verlaten van de woning door de vruchtgebruiker of op een daarmee verband houdend tijdstip. Deze metterwoonclausule vormt een waardedrukkende factor, waarmee bij de waardering van het vruchtgebruik rekening moet worden gehouden.
https://maxius.nl/overdrachtsbelasting-maatstaf-van-heffing/artikel4.1
