Algemeen Nederlands Woordenboek

Algemeen Nederlands Woordenboek (2009-heden)

Gepubliceerd op 30-05-2017

hagedis

betekenis & definitie

klein kruipend reptiel.

klein, kruipend schubreptiel met een langgerekt, geschubd lichaam, een relatief lange staart, vier gebogen, korte poten met scherpe klauwen aan de zijkant van zijn lichaam en een onopvallende kleur dat zich kruipend voortbeweegt, leeft tussen rotsspleten en verspreid over de wereld voorkomt.
Zowel in toepassing op een soort als een exemplaar van de soort en in het meervoud ook in toepassing op de onderorde van de schubreptielen waartoe meer dan 5000 soorten gerekend worden, waaronder bekende families van hagedissen, zoals gekko's, leguanen, kameleons en varanen, die soms behoorlijk van elkaar verschillen in uiterlijke en andere kenmerken.

Voorbeelden:
Net zoals alle reptielen leggen hagedissen eieren. Deze worden in de grond begraven of onder rotsen verstopt totdat de jongen uitkomen. Om hun lichaam warm en actief te houden zijn hagedissen afhankelijk van de temperatuur van hun omgeving. Daarom brengen ze veel tijd door met zonnebaden. Zo slorpen ze de warmte op als voorbereiding op latere activiteiten.
http://users.skynet.be/zoekheteensop/reptielen.htm

Een hagedis zat midden op het pad. Hij hoorde me en kronkelde zo vlug weg dat het leek of hij zijn huid voor mij liet vallen. Hij kroop in een spleet, in de grond.
Marcella Baete, De bondgenoot, 2001

De stichting Duinbehoud toont zich bezorgd: "Wij vrezen vooral de schade voor de duinhagedis in het aangrenzende duingebied", zegt Marja Zandberg van Duinbehoud. "Dit leefgebied van de hagedis is beschermd en om die reden moest het werk direct stilgelegd worden."
De Telegraaf, 2001

Hagedissen komen overal voor uitgezonderd het hoge Noorden en de open zee. De grootste in de soort is de komodovaraan en de kleinste is de gekko.
http://users.skynet.be/zoekheteensop/reptielen.htm

Hagedissen hebben doorgaans vijf tenen aan iedere poot, die alle eindigen in een scherpe klauw waarmee ze zich aan rotsen kunnen vasthouden.
http://www.dessie.be/wildlife/hagedis.htm

Veel hagedissen hebben de kleur van hun omgeving.
http://users.skynet.be/zoekheteensop/reptielen.htm

De meeste hagedissen eten insecten, maar de grotere soorten eten andere reptielen, vogels en zoogdieren, afhankelijk van hun omvang. Niet alle hagedissen eten vlees. Veel soorten zijn herbivoor (planteneters) en sommige eten planten en dieren.
http://www.dessie.be/wildlife/hagedis.htm

De ogen van hagedissen verschillen enorm, van de bijna niet-bestaande bij een aantal soorten die onder de grond leven tot de grote, ronde ogen van de 's nachts actieve gekko's.
http://www.dessie.be/wildlife/hagedis.htm

Hagedissen variëren enorm in grootte en kleur, maar hebben alle min of meer dezelfde vorm. De kleinste is de gekko, die voorkomt op de eilanden in de Caribische Zee; deze is niet veel groter dan een lucifer. De grootste is de Komodovaraan of reuzenvaraan, die voorkomt op kleine onbewoonde Indonesische eilanden. Deze kan meer dan 3 meter lang worden.
http://www.dessie.be/wildlife/hagedis.htm

We komen bij de wijngaard. Daarachter ligt een bos uitgedund door droge moddersporen. We kijken naar de hagedissen die over de tuinmuren wegschieten, hun rust verstoord.
Ben Faccini, De jongen die alles goed wou denken, 2001