Performatief kan verwijzen naar:
- (linguïstiek / taalfilosofie) een uiting of zin die iets niet alleen beschrijft, maar ook een handeling of actie verricht. Het idee van performatieve taaluitingen werd geïntroduceerd door de filosoof J.L. Austin in zijn werk "How to Do Things with Words". Voorbeelden van performatieve uitspraken zijn: "Ik verklaar jullie hierbij man en vrouw" (bij een huwelijksceremonie) of "Ik beloof dat ik er zal zijn" (waarbij de uitspraak zelf de handeling van beloven verricht);
- (sociale en genderstudies) de manier waarop individuen en groepen hun identiteit, gender of sociale rollen construeren en uitdrukken door middel van gedrag, handelingen en taal. Het concept van performativiteit werd geïntroduceerd door de filosoof Judith Butler in haar werk over gender en queer theorie. Butler betoogt dat gender en seksualiteit niet als vaststaande eigenschappen worden gegeven, maar eerder worden gecreëerd en uitgevoerd door middel van repetitieve handelingen en expressies.
