Opiaten zijn een groep van stoffen die worden gewonnen uit de papaverplant (Papaver somniferum), of die chemisch verwant zijn aan deze natuurlijke stoffen. Ze werken in op de receptoren in de hersenen en het zenuwstelsel die pijn en emoties reguleren. Opiaten worden vaak gebruikt als krachtige pijnstillers, maar ze kunnen ook euforie veroorzaken, wat het risico op misbruik en verslaving verhoogt.
Voorbeelden van opiaten zijn:
* Natuurlijke opiaten: zoals morfine en codeïne, die rechtstreeks uit de papaverplant worden gewonnen.
* Half-synthetische opiaten: zoals heroïne en oxycodon, die chemisch bewerkt zijn.
*Volledig synthetische opioïden (soms ook als "opiaten" aangeduid): zoals fentanyl en methadon.
Opiaten worden voorgeschreven voor de behandeling van matige tot ernstige pijn, vaak na operaties, bij chronische aandoeningen of bij palliatieve zorg.
Bijwerkingen zijn sufheid, misselijkheid, obstipatie en ademhalingsdepressie.
Door het euforische effect kunnen opiaten snel leiden tot lichamelijke en psychische afhankelijkheid.
Het gebruik van opiaten vereist zorgvuldige medische begeleiding om misbruik en schadelijke effecten te voorkomen. Misbruik van opiaten is een wereldwijd probleem, vooral in de vorm van heroïne en verkeerd gebruik van voorgeschreven pijnstillers.