zijn de organisaties, ingesteld voor uitoefening van de tuchtrechtspraak; ook de regels, welke bij deze rechtspraak gevolgd behoren te worden. Zo kent men diverse t. voor de agrarische bedrijfstakken, maar ook het medische t., het t. voor de tandartsen, voor de advocaten en procureurs, e.d.; ook de kerkelijke rechtspraak, voorzover op ambtsdragers betrekking hebbende, kan men hiertoe rekenen.
De rechtsregels, bij de tuchtrechtspraak geldende, zijn bindend voor de organisatiegenoten (bedrijfs- of beroepsgenoten) door het enkele feit. van hun bedrijfs-, beroeps- of organisatie-lidmaatschap; als zodanig zijn zij ook van rechtswege aan de tuchtrechtspraak onderworpen.