Lexicon Aardrijkskunde

Onbekende auteur (1983)

Gepubliceerd op 24-05-2021

Venezuela

betekenis & definitie

officiële naam Republica de Venezuela

oppervlakte 912 050 km2

inwoners 13 913 000

hoofdstad Caracas

staatsvorm republiek

staatshoofd Luis Herrera Campins

reg. leider Luis Herrera Campfns

officiële taal Spaans

religies rooms-katholieken

munteenheid bolivar

BNP/hoofd US$ 3 630

lid van VN, UNESCO, UNCTAD, WHO, FAO, ILO, ECLA, OAS, Andespact, IMF, Wereldbank, ALADI

Landschap en klimaat

Venezuela ligt in het noorden van Zuid-Amerika en grenst van het noorden uit resp. aan de Caribische Zee, Guyana, Brazilië en Colombia. Tot het grondgebied behoren diverse eilandengroepen. Landschappelijk kan Venezuela worden verdeeld in: het Maracaibobekken in het noordwesten (rijk aan aardolie); ten zuiden en oosten daarvan de Cordillera de Mérida (de Andesketen met als hoogste punt de Pico Bolívar, 5002 m) die zich voortzet langs de kust; de Llanos: de uitgestrekte vlakten tussen het noordelijke kustgebergte en de rivier de Orinoco; tenslotte het hoogland van Guyana in het zuiden en zuidoosten.

Venezuela heeft een tropisch klimaat, met een regenseizoen van april tot november en een gelijkmatige temperatuur. Regenval en temperatuur kunnen (afhankelijk van de hoogte) aanzienlijk verschillen. Het Orinocobekken en de lage delen van het hoogland van Guyana hebben tropische vegetatie, de Llanos grasland, de berggebieden subtropische plantengroei. De dierenwereld is rijk geschakeerd.

Sociale gegevens

De bevolking bestaat ruwweg voor twee derde uit mestiezen en mulatten, een vijfde uit blanken, een tiende uit negers, terwijl de oorspronkelijke Indianen de rest uitmaken. De verspreiding over het land is zeer ongelijk: het kustgebied en het Maracaibobekken herbergt ca. 70% van de bevolking, de binnenlanden en zeker het hoogland van Guyana zijn zeer dunbevolkt; het percentage van de stedelijke op de totale bevolking is 78.

Hoewel het basisonderwijs gratis en verplicht is, zijn er toch veel vroegtijdige schoolverlaters, waardoor slechts ca. 60% van de leerplichtige kinderen de lagere school volledig afmaakt. Dankzij de inspanningen van de regering is het analfabetisme toch teruggedrongen van 50% in 1950 tot 18% in 1979. Er zijn

17 universiteiten.

De sociale voorzieningen zijn niet slecht, maar blijven achter bij landen als bijv. Uruguay: zo kunnen bijv. alleen arbeiders in vaste dienst aanspraak maken op een staatsouderdomspensioen. Opvallend is verder het grote verschil in inkomen.

Economische gegevens

Aanvankelijk was Venezuela een agrarisch land met een laag ontwikkelingspeil, maar het beleefde een snelle economische groei door de olie-exporten. Tegenwoordig behoort het dan ook tot de belangrijkste olieproducerende en -exporterende landen ter wereld. Behalve gemakkelijk winbare olie (Maracaibobekken) zijn er uitgestrekte teerzandvelden in de Llanos. Naast de aardolie beschikt Venezuela over grote voorraden ijzererts van goede kwaliteit, kolen, bauxiet, goud, diamant, koper, lood, zink, mangaan, fosfaten en natuursteen. De voor de verwerking hiervan benodigde energie wordt o.a. geleverd door waterkrachtcentrales, zoals de Macaguadam, de Guridam en in de rivier de Santo Domingo. Door de sterke nadruk op de aardoliewinning en -verwerking is de landbouw lange tijd min of meer verwaarloosd, waardoor o.a. grote hoeveelheden levensmiddelen moeten worden ingevoerd. Om de voedselschaarste onder de bevolking te verminderen en de werkgelegenheid te stimuleren wordt aan de landbouw tegenwoordig meer aandacht geschonken. Het wegennet heeft een lengte van 74.000 km, het spoorwegnet een lengte van 268 km.

Geschiedenis

In 1499 zette de onderbevelhebber van Columbus, Alfonso de Ojeda voet aan wal nabij Maracaibo. De Indiaanse paalwoningen in de baai en het omringend gebied deden hem aan Venetië denken, zodat hij het land Venezuela (klein Venetië) noemde. De Spaanse kolonisatie kwam moeizaam op gang, waarbij men zich aanvankelijk bezighield met landbouw. Nadat Napoleon in 1808-1809 Spanje onder de voet had gelopen, zagen de Venezolaanse creolen hun kans schoon en riepen in 1811 de onafhankelijkheid uit. Na bijna 10jaar strijd tegen de Spanjaarden zegevierden de republikeinen definitief. Met Ecuador en Colombia vormde het land tot 1829 de federatie Groot-Colombia. Sindsdien maakte Venezuela afwisselend perioden van politieke onrust en stabiliteit en vooruitgang door. Tot ver in de 20e eeuw maakten militaire presidenten de dienst uit, waarna in 1959 o.l.v. de gekozen president Rómulo Betancourt weer een democratische regering aan het bewind kwam. Vanaf die tijd heeft het land zich ontwikkeld tot een van de weinige standvastige democratieën van Zuid-Amerika.

Voor de huidige regering zijn inflatie, corruptie, dalende olierevenuen en de grote inkomensverschillen de belangrijkste problemen.