Thailand

betekenis & definitie

officiële naam Prathet Thai

oppervlakte 514000 km2

inwoners 46 455 000

hoofdstad Krung Thep

staatsvorm monarchie

staatshoofd Bhumibal Aduldej Songkla

reg. leider Prem Tinsulanonda

officiële taal Thai

religies boeddhisten

munteenheid baht

BNP/hoofd US$ 670

lid van VN, UNESCO, UNCTAD, WHO, FAO, ILO, ESCAP, ASEAN,

IMF, Wereldbank, Colombo Plan

Landschap en klimaat

Thailand ligt in Zuidoost-Azië en grenst van het noorden uit resp. aan Laos, Kambodja, de Golf van Thailand, Maleisië, de Andamanse Zee en Burma, Er kunnen vijf landschappen onderscheiden worden: het Thais Bergland, het Centrale Laagland, het Khorat Plateau, de Thaise landtong en Zuidoost-Thailand. Het Thais Bergland bestaat vnl. uit graniet, bedekt met afzettingsgesteenten; hoogste punt is de Doï Inthanon, 2595 m. Naar het zuiden gaat het bergland over in het Centrale Laagland, een uitgestrekte, door rivieren en kanalen doorsneden vlakte met vruchtbare bodem. De lengte van dit laagland bedraagt ca. 300 km, de breedte varieert van 50-150 km. In het noordoosten ligt het Khorat Plateau, een komvormig tafelland op 100-250 m hoogte. De Thaise landtong is het deel van Thailand dat gelegen is op het schiereiland Malacca en bestaat uit uitlopers van het bergland, met aan weerszijden kustvlakten. Zuidoost-Thailand tenslotte omvat het Cardamomgebergte en bestaat verder uit rivierafzettingen.

Het klimaat is tropisch met gemiddelde temperaturen van 25 tot 29°C en geringe verschillen tussen de seizoenen. Het klimaat wordt beheerst door een stelsel van moessonwinden. Tussen oktober en mei, wanneer boven Australië een lagedrukgebied ligt en boven het vasteland van Azië een gebied van hoge druk, waait er een noordoostenwind, de andere helft van het jaar een wind uit het zuidwesten.

Sociale gegevens

De meerderheid van de bevolking behoort tot de oorspronkelijk uit Zuid-China afkomstige Thai, die zich met andere volken hebben vermengd. Naast de Thai en de nauw verwante Lao zijn er bevolkingsgroepen die zich economisch en cultureel nauwelijks van de Thai onderscheiden. Onder de minderheden nemen de Chinezen de voornaamste plaats in. Hun aantal wordt op ca. 3 miljoen geschat. Verder zijn er ca. 1 miljoen Maleiers en de in het noordelijke bergland woonachtige bergstammen. Ca. 10,3 % woont in steden. Hoewel er formeel leerplicht bestaat, volgen niet alle kinderen onderwijs, hetgeen te wijten is aan o.a. het tekort aan onderwijzend personeel, het onherbergzame binnenland enz. Van de bevolking van 15 jaar en ouder kan 82% lezen en schrijven. Het hoger onderwijs is grotendeels in Bangkok geconcentreerd. De gezondheidstoestand laat ondanks de verbeteringen sinds WO II, als gevolg waarvan o.a. het sterftecijfer sterk terugliep, nog te wensen over.

Door het gebrek aan artsen en medische voorzieningen komen nog diverse besmettelijke ziekten voor.

Economische gegevens

Thailand is een agrarisch land, waarvan een groot deel van de beroepsbevolking in de landbouw werkzaam is. Behalve het voornaamste voedingsgewas is rijst met ruim 20% van het totaal tevens het belangrijkste uitvoerprodukt. De uitvoer omvat verder maïs, sojabonen, hennep, kokosnoten en natuurrubber. De visserij vindt zowel op commerciële basis (zeevisserij) als op zelfvoorzienende basis plaats. Hoewel de bosbouw nog belangrijk is, is de regering wegens de overmatige houtkap (vooral in de teakbossen) in het noorden genoodzaakt de produktie terug te dringen. Belangrijkste mijnprodukt is tin, dat in toenemende mate in het land zelf verwerkt wordt; verder biedt de winning van aardolie in de toekomst perspectieven. Opvallend is de spectaculaire groei van de beroepsbevolking in de jaren 70,

voor een deel te danken aan het regeringsstreven om particuliere investeringen zoveel mogelijk aan te moedigen.

Het leeuwedeel van de industrie is gericht op verwerking van agrarische produkten voorde binnenlandse markt, waarbij het vnl. kleine, over het land verspreide, kleine bedrijfjes betreft. Een belangrijke bron van inkomsten is het toerisme, dat va n overheidswege sterk gestimuleerd wordt. Het wegennet heeft een lengte van 28.240 km, het spoorwegnet van 3855 km.

Geschiedenis

Toen de Thai vanaf de 9e eeuw, maar vooral sinds de 13e eeuw vanuit Zuid-China het huidige Thailand binnentrokken, hoorde het grootste deel van het gebied tot het Khmerrijk van Angkor. De Khmer werden geleidelijk teruggedrongen en er ontstonden diverse Thaise stadstaten, waarvan het rijk Sukhotai in de 13e eeuw het belangrijkste was. Midden 14e eeuw nam Ayuthaya de eerste plaats over en wist zich tot de Burmaanse inval in 1767 te handhaven. Het Burmaanse juk werd weldra afgeworpen, waarna Siam herrees. De koningen van de Chakkri-dynastie zetten de politiek van militaire machtsuitbreiding voort, waarna een groot deel van het Lao-rijk van Wiangchan ingelijfd werd en Siam vaste voet kreeg in Noord-Malacca. Hoewel de eerste contacten met het Westen dateerden van 1518, was het geen mogendheid gelukt Siam in te lijven. Om de onafhankelijkheid van zijn rijkte bewaren was koning Rama IV Mongkut in de tweede helft van de 19e eeuw echter gedwongen de

koloniale machten concessies te doen. Ondanks moderniseringen bleven economische problemen onopgelost. Dit vormde met het absolutistische bewind de oorzaak van de staatsgreep van 1932. Na de Japanse bezetting tijdens WO II en een korte periode van burgerregeringen volgde in 1947 een nieuwe staatsgreep, waarna een sterk pro-Amerikaanse politiek gevolgd werd. In 1973 gaven de militairen de macht uit handen en werd Thailand een constitutionele monarchie onder koning Bhumibal Aduldej Song-, kla, waarna een soort coalitie tussen legeren burgerregering heerst.

In 1982 vierde Thailand het feit dat tweehonderd jaar geleden de regerende Chakridynastie aan de macht kwam. In hetzelfde jaar nam de spanning toe aan de grens met Kambodja, toen Viëtnamese troepen Kambodjaanse verzetsstrijders tot over de Thaise grens achtervolgden.