Papua-nieuwguinea

betekenis & definitie

officiële naam Papua New Guinea

oppervlakte 461 691 km2

inwoners 3 082 000

hoofdstad Port Moresby

staatsvorm monarchie

staatshoofd Elizabeth II

reg. leider Michael Somare

officiële taal Engels

religies protestanten, rooms-katholieken, anglicanen

munteenheid kina

BNP/hoofd US$ 780

lid van VN, UNESCO, UNCTAD, WHO, FAO, ILO, ESCAP, Brits

Gemenebest, South Pacific Forum, IMF, Wereldbank, Colombo Plan

Landschap en klimaat

Papua-Nieuwguinea bestaat uit de oostelijke helft van het eiland Nieuw-Guinea en een aantal eilandengroepen voor de noordoostkust. Het is een zeer bergachtig land: over het centrale deel van het vasteland strekt zich een aantal bergruggen uit, door brede dalen van elkaar gescheiden.

De kustvlakten zijn vaak moerassig en, door overvloedige regenval, weelderig begroeid. Plaatselijk komen in het zuiden (invloed van het Australische vasteland) ook savannen voor. Hoogste punt is Mount Wilhelm: 4694 m.

Het klimaat is heet en vochtig, waarbij de temperatuur in de bergen afneemt. Gemiddelde temperatuur 27°C, gemiddelde neerslag in de bergen 6000 mm, in de rest van het land 2000-3000 mm.

Sociale gegevens

De bevolking behoort voor het grootste deel tot de Papuas, verdeeld in een groot aantal groepen, de rest bestaat uit Melanesiërs, Chinezen, blanken. Het noorden is over het algemeen wat dichter bevolkt dan het zuiden; het percentage van de stedelijke op de totale bevolking bedraagt 13,1. Het onderwijs (lange tijd een zaak van missie en zending) staat op redelijk niveau, zo is er sinds 1965 in Port Moresby de University of Papua New Guinea; van de bevolking van 15 jaar en ouder kan 32% lezen en schrijven.

Economische gegevens

Het merendeel van de bevolking is werkzaam in de zelfvoorzienende landbouw, hoewel pogingen worden ondernomen in de richting van produktie voor de export. Het land is rijk aan delfstoffen: aardolie en -gas, goud, koper, waarvan de winning echter nog belemmerd wordt door de gebrekkige infrastructuur. Verder zijn van belang de onmetelijke houtvoorraden. Het wegennet heeft een lengte van 18.500 km, het luchtverkeersnet en telecommunicatienet zijn relatief goed ontwikkeld.

Geschiedenis

Blijkens vondsten werd het eiland al ca. 10.000 jaar voor de officiële jaartelling bewoond. Hoewel Nieuw-Guinea begin 17e eeuw ontdekt werd, nam Nederland pas in 1828 officieel bezit van het westelijk deel, terwijl Duitsland en Grootbrittannië in 1884 het oosten verdeelden.

In 1906 ging het Britse deel als Papua Territory over naar Australië, na WO I tevens het Duitse gebied als New Guinea Territory. Beide gebieden kregen in 1949 gemeenschappelijk bestuur en werden als Papua-Nieuwguinea 16-9-1975 zelfstandig. Gouverneur-generaal isTore Lokoloko; regeringsleider premier Sir Julius Chan (sinds 1980) van de Progressieve Volkspartij. Er is een eenkamerparlement van 109 leden.

Een grondwetscommissie heeft inmiddels de aanbeveling gedaan af te zien van de vorstin als staatshoofd en zelf een president te gaan kiezen.