Noordjemen

betekenis & definitie

Officiële naam Al Djumhu-riyya al-'Arabiyya al-Yamaniyya

oppervlakte 195 000 km2

inwoners 5 926 000

hoofdstad San'a'

staatsvorm republiek

staatshoofd Ali Abdullah Salih

reg. leider Abdul Karim al-lryani

officiële taal Arabisch

religies moslems

munteenheid Jemenitische rial

BNP/hoofd US$ 460

lid van VN, UNESCO, UNCTAD, WHO, FAO, ILO, ECWA, Arabische

Liga, IMF, Wereldbank

Landschap en klimaat

Noordjemen ligt in het zuidwesten van het Arabisch schiereiland en grenst in het noorden aan Saudiarabië, in het oosten en zuiden aan Zuidjemen en in het westen aan de Rode Zee. Het kerngebied is een 1000-3000 m hoog berglandschap met vruchtbare bodems, in het oosten ligt een plateaulandschap dat steeds verder overgaat in de woestijn, in het westen ligt een middelgebergte, dat tot aan de kustvlakte komt.

Het klimaat is heet en vochtig, met naar het binnenland gematigder temperaturen (8°C in de winter en 28°C in de zomer) en een jaarlijkse neerslag van 500 tot 1000 mm. Bevaarbare rivieren zijn er niet; de meeste lopen in oostelijke of zuidwestelijke richting.

Sociale gegevens

De bevolking bestaat voor het grootste deel uit Arabieren en is voor twee derde woonachtig in het centrale bergland; ca. 10% woont in steden.

Door de slechte gezondheidszorg is de kindersterfte hoog en de gemiddelde levensverwachting slechts 47 jaar. Het onderwijs en alle cultuuruitingen worden beheerst door de Koran. Lager en voortgezet onderwijs, dat gratis is, wordt gegeven op Koranscholen; te Ta'izz bevindt zich een hogeschool. Te San'a' zijn instellingen voor modern beroepsonderwijs, o.a. technische opleidingen, vliegschool en militaire academie. Slechts ca. 10% kan lezen en schrijven.

Economische gegevens

Noordjemen is een betrekkelijk arm land met een nog vnl. agrarische economie (granen, citrusvruchten, druiven, koffie), die door de geringe mechanisatiegraad en het lage kunstmestgebruik een geringe opbrengst heeft. De veeteelt levert o.a. huiden en vachten. De industrie is in opkomst, vooral na de ontdekking van grote aardolievoorraden in 1980. Het wegennet is 1650 km.

Geschiedenis

Reeds tien eeuwen voor de jaartelling waren er in het gebied hoogstaande beschavingen. De Romeinen noemden het Arabia Felix (Gelukkig Arabië). Na de val van het Romeinse Rijk werd het achtereenvolgens veroverd door Etiopiërs, Perzen (islam), Turken en Egyptenaren. De huidige grenzen dateren van na WO I; het land werd in 1918 onafhankelijk. Sinds de staatsgreep van 1948 wordt het politieke leven ontwricht door de tegenstellingen tussen royalisten (gesteund door Saudiarabië) en republikeinen (Egypte).

Begin januari 1982 werd bekendgemaakt dat er een ontwerp-grondwet was opgesteld voor een verenigde Jemenitische staat. Het ontwerp, tot stand gekomen na de bezoeken over en weer van president Mohammed van Zuidjemen aan San'a' (september 1981) en van president Salih aan Aden (december 1981), betekende een stap vooruit op de weg naar hereniging van beide landen.