Mozambique

betekenis & definitie

oppervlakte 801 590 km2

inwoners 10 473 000

hoofdstad Maputo

staatsvorm volksrepubliek

staatshoofd Samora Moïses Machel

reg. leider idem

officiële taal Portugees

religies etnische godsdiensten, rooms-katholieken, moslems,

protestanten

munteenheid metical

BNP/hoofd US$ 270

lid van VN, UNESCO, UNCTAD, WHO, FAO, ILO, ECA, OAU

Landschap en klimaat

Mozambique ligt aan de oostkust van zuidelijk Afrika. Bijna de helft van het land bestaat uit een kustvlakte die naar het binnenland overgaat in middelhoge plateaus, onderbroken door geïsoleerde bergen. Hoogste punt is de Binga met 2436 m. Mozambique is rijk aan rivieren, weliswaar lang

niet altijd bevaarbaar, maar wel geschikt voor het opwekken van energie. Belangrijk zijn de Zambezi, Limpopo, Rovuma, Shire. Het klimaat is tropisch tot subtropisch met een natte periode van oktober tot april (noordoostmoesson) en een droge van april tot september (zuidoostpassaat).

Sociale gegevens

De bevolking bestaat voor 97% uit Bantoes (zoals Makua, Tonga, Makonde), verder uit blanken en halfbloeden.

De spreiding over het land is ongelijkmatig, er is een concentratie in de kuststrook; het percentage van de stedelijke op de totale bevolking is 15. Sinds de onafhankelijkheid in 1975 werkt men hard aan verbetering van het onderwijs en opleiding van leraren; desondanks kan slechts 12% lezen en schrijven. De medische voorzieningen laten veel te wensen over: de kindersterfte is hoog en er heersen geregeld besmettelijke ziekten.

Economische gegevens

Mozambique is een vnl. agrarisch land, waar de produktie (o.a. katoen, suiker, cashewnoten) veel te lijden heeft gehad van het wegtrekken der Portugezen. Hetzelfde geldt voor de industriële produktie. Hoewel delfstoffen als kool, koper, ijzer, bauxiet en goud zijn aangetoond, is de exploitatie nog niet volledig. De elektriciteitsvoorziening vindt plaats via een groot aantal waterkrachtcentrales. Het wegennet is 39.170 km lang, het spoorwegnet 3843 km.

Geschiedenis

Reeds in de 10e eeuw bezochten Arabische en Perzische handelaren de kust. De Portugezen kwamen eind 15e eeuw en vestigden een handelsmonopolie. Ondanks de toewijzing van Mozambique aan Portugal bij de conferentie van Berlijn 1885 en het breken van het laatste stamverzet in 1920, vond pas na WO II feitelijke Portugese bezetting en immigratie plaats. In 1962 werd het Frente de Libertaçao de Moçambique (Frelimo) opgericht als overkoepeling van de bevrijdingsorganisaties.

Na langdurige bloedige strijd werd het land 25-6-1975 onafhankelijk. Het Frelimo werd in 1977 omgevormd tot een marxistisch-leninistische volkspartij.

Een van de grootste binnenlandse problemen is de bestrijding van het Nationaal Verzet van Mozambique (MNR), een oppositionele guerrillabeweging. In 1982 vond een onheilspellende uitbreiding van deze door Zuid-Afrika gesteunde groepering plaats. Die concentreerde zich vooral op economische doelen, maar schuwde ook terreur tegen de bevolking niet.