Mexico

betekenis & definitie

officiële naam Estados Unidos Mexicanos

oppervlakte 1 972 547 km2

inwoners 71911000

hoofdstad Ciudad de México

staatsvorm federale republiek

staatshoofd Miguel de la Madrid Hurtado

reg. leider idem

officiële taal Spaans

religies rooms-katholieken

munteenheid Mexicaanse peso

BNP/hoofd US$ 2130

lid van VN, UNESCO, UNCTAD, WHO, FAO, ILO, ECLA, OAS, IMF,

Wereldbank, ALADI

Landschap en klimaat

Mexico ligt tussen de Verenigde Staten van Amerika en de Middenamerikaanse landen Guatemala en Belize en grenst in het oosten aan de Golf van Mexico en in het westen aan de Grote Oceaan. Noord-Mexico (qua oppervlakte een groot deel van het land) bestaat uit plateaus, die aan oost- en westzijde van zee worden afgeschermd door bergketens. In het westen nadert het gebergte de kust veel dichter dan in het oosten, waartussen de Sierra Madre en de Golf van Mexico aanzienlijke kustvlakten liggen. Het centrale bergland staat dwars op de Sierra Madre Oriental en Occidental en is vulkanisch, 's Lands hoogste punt is de 5750 m hoge Orizaba (Citlaltépetl), vanaf de Golf van Mexico reeds zichtbaar. Naar het zuiden versmalt het land zich tot een ongeveer west-oost lopende landbrug, direct ten oosten hiervan zet het berglandschap zich voort. Noordoostelijk strekt zich het laaggelegen schiereiland Yucatén uit.

Het grootste deel van Mexico heeft een zeer droog steppe- of woestijnklimaat, plaatselijke wijzigingen worden veroorzaakt door het reliëf en de warme Golf van Mexico. Het uiterste zuiden en oosten hebben een vochtig-tropisch karakter. De neerslag valt vooral in de zomer; van de Golf van Mexico komen in de nazomer vaak tropische stormen met regens.

Sociale gegevens

Veruit het grootste deel van de bevolking bestaat uit mestiezen (nakomelingen van lndiaans-Europese voorouders); over het aantal Indianen lopen de meningen uiteen. Verder zijn er blanken.

De hoogste bevolkingsdichtheden en grootste steden komen voor in het centrale hoogland; het percentage van de stedelijke op de totale bevolking bedraagt 63,6.

De overheid besteedt jaarlijks een belangrijk deel van haar budget aan het onderwijs; groot probleem is echter dat een groot deel van de bevolking nog leerplichtig is, hetgeen een grote druk op het onderwijsapparaat legt. Was in 1946 het percentage van de bevolking dat kon lezen en schrijven nog 48, in 1975 was dit al 76. Er zijn vele vormen van hoger wetenschappelijk onderwijs (49 universiteiten) en technische scholen. De sociale wetgeving is goed te noemen: minimumloon,geregelde werktijden, sociale verzekeringen, enz.

In de praktijk blijken werklozen, seizoenarbeiders, kleine boeren, enz. vaak niet van dit stelsel te kunnen profiteren.

Economische gegevens

Landbouw is vanouds belangrijk,maar ondanks de herverdeling van de grond sinds de revolutie van 1910 produceren de grootgrondbezitters nog veruit het grootste deel van de landbouwprodukten en zijn de boeren nog steeds financieel afhankelijk. Veeteelt, visvangsten bosbouw worden de laatste jaren enigszins verwaarloosd ten gunste van de sterke industrialisatie. Mexico is rijk aan bodemschatten: olie en gas zijn in enorme hoeveelheden aangetoond en jaarlijks stijgt de produktie. De mijnbouwprodukten zijn gevarieerd: ijzererts, uranium, zilver, zwavel, mangaan, zink, lood en koper. Het wegennet is 213.000 km lang, het spoorwegnet 25.000 km.

Geschiedenis

Tot de komst van de Spanjaarden (begin 16e eeuw) was Mexico het land van Maya's, Tolteken en Azteken. Nadat Cortés in 1521 de laatste Azteken-legers had verslagen, werd het land als Nieuw Spanje gekoloniseerd, waarbij het grondgebied reikte van Noord-Texas tot Panama. Na drie eeuwen Spaanse overheersing kwam de bevolking in opstand (onder resp. Hidalgo y Costilla, Morelos y Payon en generaal Augustín de Iturbide), hetgeen leidde tot de onafhankelijkheid op 27-9-1821. In 1822 keizerrijk, werd Mexico in 1824 republiek, waaruit zich weldra de andere Middenamerikaanse staten losmaakten. In 1853 was het grondgebied bijna gehalveerd, o.a. door verlies aan de VS. Tot in het begin van de 20e eeuw had het land te lijden onder burger-oorlogen, Franse bezetting (keizerrijk onder Maximiliaan van Oostenrijk met Franse steun van 1864-1867), en dictators. Sinds de grondwet van 5-2-1917 kent Mexico een zekere stabiliteit, ter verdediging waarvan in 1929 de Partido Revolucionario Institucional is opgericht. Naast deze PRI zijn er enkele kleinere partijen.

Miguel de la Madrid Hurtado, die eind 1982 aan de macht kwam, zag zich geplaatst tegenover enorme economische problemen (vermindering olierevenuen). Een ander probleem is de grootschalige fraude. Op buitenlands gebied voert de president een politiek die zowel de VS als Cuba te vriend houdt.