Kambodja

betekenis & definitie

officiële naam Kambuja praja dhipateyy

oppervlakte 181 035 km2

inwoners 8 872 000

hoofdstad Phnum Pénh

staatsvorm volksrepubliek

staatshoofd Heng Samrin

reg. leider Chan Si

officiële taal Khmer

religies boeddhisten

munteenheid riel

BNP/hoofd US $...

lid van VN,UNESCO, UNCTAD, WHO, FAO, ILO, ESCAP, IMF,

Wereldbank, Colombo Plan

Landschap en klimaat

Kambodja ligt in Zuidoost-Azië en grenst aan Thailand, Laos, Vietnam en de Golf van Thailand. Twee derde van het land bestaat uit laagvlakten, doorsneden door de rivieren de Mekong en de Tonle Sap. Hoogste punt is de Phnum Arôal (1771 m). Het land ligt geheel in de tropische luchtstreek (tropische moessonregens). Gemiddelde jaartemperatuur is 27°C; de droge noordoostmoesson waait van november tot mei, de natte zuidwestmoesson van mei tot november. Het binnenland is in de natte periode droger dan in de omringende landen. Dit komt door het Cardamomgebergte in het zuidwesten, waardoor de natte moesson moet stijgen en veel neerslag verliest. Toch is het binnenland voor meer dan de helft bedekt met dicht oerwoud.

Sociale gegevens

De bevolking bestond in 1974 nog uit Khmer (85%), Vietnamezen (7%), en Chinezen, Laotianen en Maleiers en telde ca. 8,6 miljoen zielen. Door de sindsdien aan de gang zijnde gruwelijke oorlogshandelingen, die waarschijnlijk miljoenen Kambodjanen het leven hebben gekost, ontbreken nadere gegevens als bevolkingsspreiding en urbanisatie, medische informatie, alfabetisme, enz.

Economische gegevens

Kambodja is vanouds een agrarisch land met als belangrijkste produkt rijst. Sinds 1970 is de landbouwproduktie zo teruggelopen dat grote hoeveelheden rijst moeten worden ingevoerd. De geringe eigen rijstproduktie en corruptie bij de distributie vanuit het buitenland afkomstige voorraden leidden o.a. in 1979 tot grote hongersnoden. Om de produktie weer op gang te helpen zijn grote groepen van de bevolking ingezet in de rijstcultuur.

Geschiedenis

Omstreeks het begin van de jaartelling was Kambodja deel van het koninkrijk Founan. In de 6e eeuw stichtten de Khmer Angkor Wat, dat het centrum werd van een rijk dat tot halverwege de 14e eeuw bestond. Sindsdien werd het beurtelings aangevallen door Vietnam en Thailand. In 1863 vestigden de Fransen er een protectoraat, dat in 1949 een onafhankelijke staat binnen de Franse gemeenschap werd. 9-11-1953 werd het een onafhankelijk koninkrijk. In 1970 vond een door de VS gesteunde staatsgreep plaats en werd maarschalk Lon Nol leider van de Republiek Khmer. De door de verdreven prins Norodom Sihanouk geleide bevrijdingsbeweging Rode Khmer slaagde er in 1975 in Lon Nol te verdrijven, waarna het land o.l.v. Khieu Samphang de grenzen sloot, de buitenlanders wegstuurde, het geld afschafte en de stedelijke bevolking tewerkstelde in de rijstcultuur. Aan het schrikbewind van de in 1976 tot premier gekozen Pol Pot kwam in 1979 een eind toen Vietnam het land binnenviel. Het pro-Vietnambewind van Heng Samrin houdt echter eveneens angstvallig de grenzen gesloten. India is een van de weinige landen die dit bewind erkend hebben.

In 1982 kwam na moeizaam onderhandelen het eenheidsfront van Kambodjaanse verzetsbewegingen tot stand.