Tijdens de reis wordt op schepen een lid der bemanning op het voorschip (de „bak”) of in het kraaienest op wacht gezet, om bepaalde waarnemingen naar de wachthebbende officier (stuurman) op de commandobrug te rapporteren. Deze meldingen kunnen geschieden door middel van een telefoon of megafoon, dan wel door geluidsseinen met de bel of hoorn.
Door de plaats waar de uitkijk zich bevindt (hoog in de mast, of bij mist voor op het schip), kan hij soms eventuele gevaren voor de navigatie eerder waarnemen dan de officier van de wacht.
