Wetenswaardig Allerlei

T. Pluim (1922)

Gepubliceerd op 25-01-2017

Code

betekenis & definitie

De Romeinen schreven op met was bestreken plaatjes (wastafeltjes, zie „Tabula rasa"). Soms werden deze plaatjes bij wijze van onze leien in een houten lijst gevat en door een draad of riem aan elkander verbonden tot wat wij een „boek" zouden noemen, maar dat bij de Romeinen den naam droeg van codex.

Verder noemde men ook codex een beschreven perkament, dat in vieren was gevouwen. (Als het werd opgerold, heette het „volumen".) Een codex (meervoud: codices) was later bij de Romeinen de naam van een verzameling wetten ; vandaar dat op Fransch voorbeeld een wetboek ook wel code genoemd wordt. Beroemd is de „Code Napoleon" (ook wel „code civil — burgerlijk wetboek geheeten), die voor 't eerst eenheid in de Fransche wetgeving bracht en o. a. ook bij ons grotendeels werd ingevoerd.
Ook is code een lijst van verkortingen voor het telegraferen onderling overeengekomen, teneinde kosten te besparen. Naar Oost-Indië kost bijv. een telegram pi. m. ƒ 2.50 per woord. Nu heeft elke fabriek van beteekenis voor haar afnemers (in Indië of elders) een code vastgesteld; bijv. oda = zend mij een damesrijwiel; odi = zend mij een damesrijwiel met vrijwiel; ola -- zend mij een herenrijwiel ; oli =z zend mij een herenrijwiel met vrijwiel, enz. enz. In ons land geeft het weekblad „De Indische Mercuur" (Amsterdam) een Mercuur Code uit, met tal van zulke aangenomen verkortingen.

< >