Cantate is oorspronkelijk een lyrisch werk, geschikt om op muziek te worden gezet (getoonzet), bestaande uit coupletten en recitatieven, is een zangstuk met verschillende onderdeelen, die afwisselend door verschillende stemmen of 't geheele koor gezongen worden (Bekend is o. a. Van Alphens' Sterrenhemel.)
Meestal wordt een cantate bij een plechtige feestelijkheid gezongen : kronings cantate, inwijding cantate, priester cantate, enz. Met hetzelfde woord staat in verband cantor — zanger. Oorspr. was dit de titel van den persoon, die les gaf aan het zangkoor in de R.-K. kerk, vooral aan de knapen. Thans heet in Duitschland een onderwijzer nog cantor, als hij tevens kerkelijke diensten moet verrichten. (Het Lat. cantare •— zingen.)
