Wat dit enigszins vreemde woord betekent, is het gemakkelijkst te begrijpen, als men weet, dat deze instelling in het Duits „das Grundbuch” heet. Het kadaster is een door den staat ingestelde beschrijving van den bodem.
Het omvat zowel kaarten als registers. En deze kaarten en registers bevatten niet alleen de gegevens, die op iedere kaart voorkomen: wegen, sloten, gebouwen enz., maar tevens de namen der eigenaars en verdere gerechtigden, hypotheekhouders, erfpachters, enz.
Zodoende dient het kadaster zowel het staatsals het particuliere belang.Het staatsbelang, en dat is de eigenlijke oorzaak van het instellen van het kadaster, vereiste nauwkeurige kennis van de grootte en ligging der percelen en hunner eigenaren ten einde een grondbelasting te kunnen heffen. Door het kadaster verkrijgt de staat een volledig overzicht over alle onroerende goederen en een lijst van alle eigenaars, d.w.z. een opgave van allen, die grondbelasting te betalen hebben.
Het particulier belang eist iets anders. Als iemand een stuk land koopt, dan heeft hij er het grootste belang bij de grenzen en de juiste ligging van dat perceel te kennen. Vroeger waren geschillen hierover legio. Ook zal hij wensen te weten, of de verkoper bevoegd is het land te verkopen en of het eigendom ook met enig recht, bijv. hypotheek, is belast.
Het is hierom noodzakelijk, dat iedere verandering van eigendom en iedere vestiging van enig recht in de speciaal daartoe bestemde registers wordt aangetekend en dat deze registers openbaar zijn. Tegen een kleine vergoeding kan iedereen ten kantore van het kadaster inzage krijgen der kaarten, registers en verdere bescheiden.
