is oorspronkelijk de naam van een plaatsje, gelegen op 52 K.M. ten N.W. van Madrid. In de nabijheid van het plaatsje ligt op een 1130 M. hogen berg het beroemde slot en klooster San Lorenzo, gewoonlijk El Escorial, het Escuriaal, genoemd.
Het is een indrukwekkend bouwwerk, dat in opdracht van koning Philips II door de architecten Juan de Toledo en Juan de Herrera in de jaren 1559 tot 1584 gebouwd werd. Het heeft meer dan 5 millioen dukaten gekost en is helemaal uit grijs graniet opgetrokken, 193 M. lang, 174 M. breed en 30 M. hoog. De koepel van de kloosterkerk heeft een hoogte van 95 M.El Escorial is de begraafplaats van de Spaanse koninklijke familie.
Het bevat bovendien enorme kunstschatten en een bibliotheek van 130.000 delen, waaronder zich kostbare Arabische handschriften bevinden.
Tijdens den Spaansen burgeroorlog in 1936 werd het beschadigd, maar niet verwoest.
