Gepubliceerd op 19-01-2021

Arta

betekenis & definitie

(turksch: Narda, oudtijds Ambracia) Stad in het oude Epirus, sinds 1881 de hoofdstad van het nomos Arta (1250 Q km., 33.000 inw.), Griekenland, 65 km. z. van Jannina, aan den linkeroever der Arachtus, 18 km. boven hare monding in de Golf van Arta (Ionische Zee); 9500 inw. Het oude Ambracia in Epirus werd omstr. 640 v.

Chr. door een kolonie Corinthiërs, aangevoerd door Gorgus, een zoon van den tyran Kypselos, gegrond; later vormde de stad met het omgelegen land een republiek, wier zelfstandigheid door Philippus van Macedonië werd vernietigd. ToenAlexander, zoon van Kassander, de stad aan den koning van Epirus afstond, verhief deze haar tot zijn residentie, verfraaide haar met prachtige bouwwerken en overlaadde haar met kunstschatten; door de Romeinsche veroveraars werd zij in 189 v. Chr. ongeveer van alles beroofd, waarmede haar ondergang een aanvang nam, die na den slag bij Actium, 31 v. Chr., door de stichting van Nikopolis werd voltooid. In den byzantijnschen tijd verhief zij zich weer een weinig en was zelfs een tijdlang een belangrijke vestingplaats, en kreeg in de 13e eeuw langzamerhand den naam van Arta; in de 18e eeuw bereikte zij, als zetel van het despotaat van Epirus, het toppunt van haar vernieuwden bloei; uit dit tijdperk dagteekent de schoone byzantijnsche kerk, de Parigoritha van thans. In 1346 kwam zij in de macht der Serviërs, en werd aan dezen ontrukt door de Albaneezen; aanvang 15e eeuw werd zij door Karel I Tocco, en in 1449 door de Turken ingenomen; in 1796 werd zij door de Porte aan Ali-Pacha afgestaan. Bij Peta, een dorp niet ver ten n.o. van A., behaalden de Turken op 16 Juli 1822 onder Reschid-Pacha een overwinning op de Hellenische vrijwilligers onder Maurokordato en Normann; bij de door de Porte ingewilligde grensuitbreiding van Griekenland (Verdrag van Berlijn, 1878) werd A. in 1881 aan Griekenland afgestaan.De golf van Arta, een bassin van 654 □ km., is, wanneer eenmaal de 640 meter breede ingang gepasseerd is, voor de grootste zeeschepen bevaarbaar.

< >