Tijd. Tempus ... (est) mensura motus et quietis, S. THOMAS, COMM.
IN IV PHYSIC. LECT. 20, N° 10, De tijd is de maatstaf van beweging en rust. — (Tempus) ... nihil aliud est quam numerus motus secundum prius et posterius, s. THOMAS, SUM. THEOL. I, Q. 10, A. I, C., Tijd is niets anders dan het getal van de beweging, berekend volgens eerder en later. — Ipsa ... to talitas temporis accipitur per ordinationem animae numerantis prius et posterius in motu, S.
THOMAS, COMM. IN IV PHYSIC. LECT. 23, N° 5, De geheelheid van den tijd gaat terug op een schikking van de ziel die in de beweging eerder en later onderscheidt. — Illud quod est de tempore quasi materiale, fundatur in motu, scilicet prius et posterius; quod autem est formale, completur in operatione animae numerantis, S. THOMAS, COMM. IN I SENTENT. DIST. 19, Q. 2, A.
I, SOL., Wat voor den tijd als het stoffelijke uitmaakt berust op de beweging, eerder en later namelijk, wat echter het vormelijke uitmaakt wordt door het natellen van de nfel voltrokken. — Si ... nihil mensuratur tempore nisi secundum quod movetur et quiescit, sequitur quod quaecumque non moventur neque quiescunt, ut substantiae separatae, non sunt in tempore, S. THOMAS, COMM. IN IV PHYSIC. LECT. 20, N° 10, Indien iets alleen door den tijd gemeten wordt in zoover het beweegt en rust, dan volgt dat alles wat beweegt noch rust, zoo bij voorbeeld de afgescheiden zelfstandigheden, niet in den tijd thuishoort. — Hoc est esse in tempore mensurari a tempore, S. THOMAS, COMM. IN IV PHYSIC.
LECT. 20, N° II, In den tijd thuis te hooren komt hierop neer, door den tijd gemeten te worden. — Inter duo nunc est tempus medium, s. THOMAS, COMM. IN VI PHYSIC. LECT. i, N° 5, Tusschen twee oogenblikken in ligt de tusschentijd. — Tempus angelicum, Engelentijd. Tempus continuum, Doorloopende tijd. Tempus determinatum, Bepaalde tijd. Tempus discretum, Deelbare tijd. Tempus extrinsecum, Uiterlijke tijd. Tempus finitum, Beperkte tijd. Tempus futurum, Toekomstige tijd. Tempus imaginarium, Ingebeelde tijd. Tempus infinitum, Onbeperkte tijd. Tempus interius, Innerlijke tijd. Tempus praesens, Tegenwoordige tijd. Tempus praeteritum, Verleden tijd. Tempus primarium, Regelende tijd. Tempus reale, Werkelijke tijd. Tempus secundarium, Geregelde tijd. Tempus ultimum, Laatste tijd. Tempus ut duratio, Duur. Tempus ut mensura, Tijd als maatstaf.
