Uitwerksel, uitwerking. Effectus non est nisi in termino motus, S. THOMAS, SUM.
C. GENT. II, 38, Het uitwerksel staat aan het eind van de beweging. — Effectus non potest extendi ultra suam causam, s. THOMAS, SUM. c. GENT. i, 43, Een uitwerksel reikt niet verder dan ffjn oorzaak. — Omnis effectus in sua causa aliqualiter praeexsistit similitudo, S. THOMAS, SUM. C.
GENT. I, 49, Van alle uitwerkselen bestaat er eenigszins vooraf in hun oorzaak een oerbeeld. — Idem effectus totus attribuitur instrumento, et principali agenti etiam totus, S. THOMAS, SUM. C. GENT. III, 70, Eenzelfde uitwerksel wordt heelemaal aan de werktuigelijke oorzaak en heelemaal aan de hoofdoorzaak toegeschreven. — Effectus idem numero non potest esse a pluribus causis, Éénzelfde uitwerksel kan niet op verschillende oorzaken teruggaan. — Ex quolibet... effectupotest demons Ir ari propriam causam eius esse, si tarnen eius effectus sunt magis noti quoad nos, s. THOMAS, SUM.
THEOL. 1, Q. 2, A. 2, c., Uit elk uitwerksel kan, indien althans het uitwerksel ons beter bekend is, bewegen worden dat er een eigen oorzaak is. — Effectus causae secundae... reducitur in causamprimam, S. THOMAS, SUM. THEOL. I, Q. 49, A. 2, AD 2, Het uitwerksel van de tweede oorzaak gaat op de eerste oorzaak terug. — Si ... res creatae nullo modo operentur ad effectus producendos, sed solus Deus operetur omnia immediate, frustra essent adhibitae ab ipso aliae res ad producendos effectus, s. THOMAS, SUM. c. GENT.
III, 69, Indien de geschapen dingen heelemaal niet meewerkten om de uitwerkselen tot stand te brengen, maar God alleen en zonder bemiddeling alles teweeg bracht, dan opu God vruchteloos bij het voortbrengen van bepaalde uitwerkselen andere wegens hebben gebruikt. — Remota causa, necesse est removeri effectum, s. THOMAS, SUM. THEOL. I-II, Q. II2, A. 3, ARG. 2, Als de oorzaak weggenomen is, moet ook het gevolg weggenomen worden, THEOL. SUM.
XI, 108. — Omnis effectus est posterior sua causa, s. THOMAS, Qu. DISP. DE POTENTIA Q. 3, A. 13, ARG. 5, Elk uitwerksel komt eerst na zijn oorzaak. — Effectus assimilatur suae causae, s. THOMAS, SUM. THEOL.
I, Q. 3, A. 3, ARG. 2, Het uitwerksel is gelijk aan de oorzaak, THEOL. SUM. I, 68. — Effectus suis causis proportionaliter respondent, s. THOMAS, SUM. C. GENT. 11, 21, De uitwerkselen beantwoorden op evenredige wijze aan hun oorzaak. -— Effectus magis denominatur a causa proxima, quam a causa remota, s.
THOMAS, QU. DISP. DE VERITATE Q. 6, A. i, ARG. 8, Een uitwerksel wordt meer naar zijn naaste oorzaak, dan wel naar een meer afgelegen oorzaak genoemd. — Quanto ... aliquod principium perfectius intellegitur, tanto magis intellegitur in eo effectus eius, s. THOMAS, COMMENT. IN xii METAPHYS. LECT.
II, Hoe dieper een beginsel wordt ingezien, zoo duidelijker wordt er zijn uitwerksel in onderkend. — Ad hoe ... quod (agens) determinalum effectum producat, necesse est quod determinetur ad aliquid certum, quod habet rationem finis, s. THOMAS, SUM. THEOL. I-II, Q. I, A. 2, C., Opdat de bewerkende oorzaak een bepaald uitwerksel teweeg brenge dient op iets bepaalds dat zich als einddoel laat gelden, gericht te worden. — Potentiae manifestantur per effectus, De vermogens komen tot uiting dank zij de uitwerkselen. — Quo maior est virtus producendi, eo maiorem effectum proaucit, Hoe grooter voortbrengingskracht, -zoo grooter uitwerksel. — Posita causa, ponitur effectus, s. THOMAS, SUM.
THEOL. i, Q. 63, A. 2, ARG. 3, Is er een oorzaak, dan is er ook een uitwerksel. — Effectus adaequatus, Adaequaat uitwerksel. Effectus aequivocus, Gelijknamig uitwerksel, meerzinnig uitwerksel, wisselduidig uitwerksel. Effectus alienus, Oneigen uitwerksel. Effectus casualis, Gevallijk uitwerksel. Effectus contingens, Wisselvallig uitwerksel. Effectus convertibilis, Ruilbaar uitwerksel. Effectus deficiens, In gebreke blijvend uitwerksel. Effectus deficiens non procedit nisi a causa deficiënte, S. THOMAS, SUM. THEOL. I, Q. 49, A. i, ARG. 3, Een in gebreke blijvend uitwerksel kan alken van een in gebreke blijvende oorzaak voortkomen. — Effectus determinatus, Bepaald uitwerksel. Effectus extrinsecus, Uiterlijk uitwerksel. Effectus formalis, Vormelijk uitwerksel. Effectus formalis primarius, Eersterangsch vormelijk 'uitwerksel. Effectus formalis secundarius, Tweederangsch vormelijk uitwerksel. Effectus fortuitus, Gevallijk uitwerksel. Effectus immediatus, Onmiddellijk uitwerksel. Effectus in actu, Daadwerkelijk uitwerksel. Effectus in actu causis actualibus attribu(i)mus, S. THOMAS, SUM. C.
GENT. II, 21, Daadwerkelijke uitwerkselen schrijven we aan daadwerkelijke oorzaken toe. — Effectus in potentia, Uitwerksel in aanleg. Effectus in potentia causis quae sunt in potentia ('attribuimus), s. THOMAS, SUM. C. GENT. 11, 21, Uitwerkselen in aanleg schrijven we aan oorzaken in aanleg toe. — Effectus inadaequatus, Niet adaequaat uitwerksel . Effectus naturalis, Natuurlijk uitwerksel. Effectus necessarius, Noodzakelijk uitwerksel. Effectus non convertibilis, Niet ruilbaar uitwerksel. Effectus particularis, Bizonder uitwerksel. Effectus particulares causis particularibus, universalibus vero universaks (attribuimus), S. THOMAS, SUM.
C. GENT. II, 21, Bizondere uitwerkselen schrijven we aan bizondere oorzaken toe, algemeene uitwerkselen integendeel aan algemeene oorzaken. — Effectus per accidens, Toevallig voortgebracht uitwerksel. Effectus per se, Uit den aard der dingen zelf volgend uitwerksel. Effectus positivus, Stellig uitwerksel. Effectus primarius, Eersterangsuitwerksel. Effectus principalis, Hoofduitwerksel, voornaamste uitwerksel. Effectus privativus, Beroovend uitwerksel. Effectus proprius, Eigen uitwerksel. Effectus proximus, Naaste uitwerksel. Effectus realis, Werkelijk uitwerksel. Effectus remotivus, Afwerend uitwerksel. Effectus sacramentalis, Sacramenteel uitwerksel. Effectus secundarius, Tweederangsuitwerksel. Effectus specificus, Soortelijk uitwerksel. Effectus supernaturalis, Bovennatuurlijk uitwerksel. Effectus ultimus, Laatste uitwerksel. Effectus universalis, Algemeen uitwerksel. Effectus particulares causis particularibus, universalibus vero universaks (attribuimus'), s. THOMAS, SUM. C. GENT. 11, 21, Bizondere uitwerkselen schrijven we aan bizondere oorzaken toe, algemeene uitwerkselen integendeel aan algemeene oorzaken. — Effectus univocus, Eenzinnig uitwerksel.
