Oosthoek encyclopedie

Oosthoek's Uitgevers Mij. N.V (1916-1925)

Gepubliceerd op 19-01-2019

Zweet

betekenis & definitie

Zweet - de uitwaseming, welke wordt afgescheiden door de zweetkliertjes van de huid. Het z. smaakt zoutig en riekt zurig. In den gewonen toestand van lichaam en geest wordt slechts zooveel z. afgescheiden, als in denzelfden tijd onmerkbaar kan verdampen. Bij sterken bloedsaandrang naar de zweetkliertjes of bij belemmering van de uitwaseming aan de oppervlakte der huid (b.v. in zeer vochtige lucht, of tijdens een bad van heeten waterdamp, enz.) vertoont het zich echter droppelsgewijs op de huid.

De scheikundige bestanddeelen van het z. zijn: water (99 pCt.), eenige vluchtige vetzuren (mierenzuur, boterzuur, azijnzuur), vet, cholesterine, sporen van een kleurstof, urinestof en eenige minerale zouten (inz. gewoon zout). Men schat de hoeveelheid z., die dagelijks wordt afgescheiden, bij een volwassen persoon op 500 a 800 gram. Bij overvloedig drinken, hooge temperatuur, zwaren spierarbeid, enz. kan de afscheiding klimmen tot 1600 gram of nog meer ; ook neemt zij toe bij hevige aandoeningen (angstzweet), bij verstikking en bij sommige vormen van vergiftiging. Er zijn verschillende middelen, die de zweet-afscheiding aanzetten; daaronder staat de pilocarpine bovenaan ; atropine daarentegen doet het perspireeren verminderen. De zweetafscheiding is van veel beteekenis voor het regelen van de lichaamswarmte ; het z. onttrekt bij haar verdamping op de huid het lichaam een groote hoeveelheid warmte ; ook voert het eenige onbruikbare en schadelijke stoffen buiten het lichaam. De door het z. vochtig gehouden afschilfering der huid komt licht tot ontbinding en dit veroorzaakt het kwalijkriekend z. Het uitblijven der perspiratie bij gezonde personen wordt ten onrechte voor een slecht teeken gehouden. Het doorbreken van het z. bij een ziekte wordt echter door de geneeskundigen algemeen voor een goed teeken gehouden (kritisch zweet). Voor de onderdrukking van kwalijkriekende zweetafscheiding zijn de beste middelen: groote zindelijkheid, herhaald wasschen en behandeling van bepaalde plekken, waar de zweetafscheiding hinderlijk is. (Zie ZWEETVOETEN).