m. (naden),
1. verbinding die ontstaat bij het aan elkaar naaien van twee stukken van een stof: de naad gladstrijken; een lostornen; langs de naad opengescheurd; dat is, gaat uit de naad, de naad is of gaat los; (fig., zegsw.) zich uit de lopen, werken, zeer hard lopen, werken; (scheepsterm) verbinding van de banen van een zeil;
2. (gew.) het naaien als vak: de naad leren; vandaar ook: naaiwerk: ik heb nog veel naad liggen;
3. voeg, plaats waar twee planken tegen elkaar komen, ruimte tussen twee aan elkaar sluitende planken: de naden van een schip met werk stoppen; door de droogte gaan de naden hoe langer hoe meer open; voeg waar twee stukken metaal zijn aaneengehecht: gesoldeerde -; ook wanneer de delen over elkaar liggen, spreekt men nog van een -; het werken van de -, het losgaan;
4. (bij gegoten voorwerpen) verhevenheid die ontstaat door een voeg in de gietvorm;
5. (geneeskunde) vereniging van wondvlakken door hechting of anderszins;
6. (anatomie) verbinding van twee beenstukken van de schedel door een dunne laag bindweefsel;
7. (plantkunde) plaats waar de twee kleppen van een peul samenkomen.
ANATOMIE
Men onderscheidt harmonische naden, b.v. tussen de twee helften van het gehemelte, geschubde naden, tussen slaapbeen en wandbeen, en getande naden, tussen beide wandbeenderen of tussen wandbeen en achterhoofdsbeen.
GENEESKUNDE
De vereniging van twee wondvlakken kan geschieden door een aantal geknoopte hechtingen, door een doorlopende hechting, door klemmen enz. Het gebruikte materiaal is verschillend: zijde, catgut, nylon, staaldraad. Bij darmnaden moet ervoor gezorgd worden dat het slijmvlies (dat darmsap produceert en veelal bacteriën bevat) niet in contact komt met de buikholte, daarom maakt men darmnaden instulpend (inverterend). Een vaatnaad daarentegen maakt men uitstulpend (everterend), omdat de binnenzijde van bloedvaten glad moet blijven, dit om trombose door bloedvatbeschadiging te voorkomen. In sommige gevallen kan men een naad machinaal maken. Hechtinstrumenten, hiervoor ontworpen, maken meestal in één beweging een gehele naad, door de sneevlakken met metalen klemmetjes aan elkaar te hechten.
