1. (ethiek) theorie inzake de betekenis van morele termen en uitdrukkingen, alsmede inzake de aard van het ethisch redeneren (e);
2. filosofische stroming in de wiskunde (e).
(E) ETHIEK. Het intuïtionisme is een theorie die stelt dat morele inzichten:
1. objectiviteitskarakter hebben, dus voor de kwalificatie waar/geldig of het tegengestelde daarvan in aanmerking komen (in tegenstelling tot het →emotivisme);
2. eigensoortig zijn, d.w.z. onafhankelijk van en ook niet reduceerbaar tot niet-morele inzichten (dit tegenover het ethisch naturalisme), zodat, speciaal in de Engelstalige litteratuur, het intuïtionisme ook als non-naturalisme aangeduid kan worden;
3. op directe wijze bekend zijn, meestal doordat daartoe een speciale aanschouwing of intuïtie wordt aangenomen. Niet aan alle morele inzichten hoeft op deze wijze ethische evidentie toe te komen, wel echter aan de meest fundamentele. Als vertegenwoordiger van het intuïtionisme kan o.a. genoemd worden G.E. Moore; duidelijke parallellen zijn aanwijsbaar met de fenomenologische positie zoals b.v. door Max Scheler verdedigd.
LITT. HJ.McCloskey, Meta-ethics and normative ethics (1969).
WISKUNDE. Het intuïtionisme is ontstaan als reactie op het logisch formalisme, dat achterwege liet de logische en wiskundige symboliek aan de wiskundige aanschouwing te toetsen. Volgens L.E.J.Brouwer waren door deze formalistische tekortkoming methoden ingeslopen die tegen genoemde toetsing niet bestand bleken.
LITT. E.W.Beth, Wijsbegeerte der wiskunde (1948); G.C.Kleene en R.E.Vesley, Foundations of intuitionistic mathematics (1965).
