Oosthoek Encyclopedie

Oosthoek's Uitgevers Mij. N.V (1916-1925)

Gepubliceerd op 27-06-2020

Gide, André

betekenis & definitie

Frans schrijver, *22.11.1869 Parijs, ♱ 19.2.1951 Parijs; neef van C.➝Gide. Gide kreeg een streng protestantse opvoeding.

Hij behoorde tot de groep symbolisten rond Mallarmé en was medeoprichter van de Nouvelle Revue Française. Nareizen naar Algerije en Tunesië ontdekte hij zijn homoseksualiteit. Gide onderging de invloed van Mallarmé, Wilde, Goethe en Nietzsche en werd daardoor een zeer onbevooroordeeld schrijver. Hij was een intellectueel scepticus met een rusteloze, egocentrische geest, die zich verzette tegen moraal, huwelijk en kerk. In het religieuze vlak zag Gide Christus als het goddelijke principe zoals dat zich in het positief aanvaarde aardse manifesteert. Hij zette zich af tegen de naar zijn mening ‘vreugdeloze vervalsing’ door de paulinisch-augustinische theologie en het protestantse puritanisme.

Door zijn voortdurende zelfanalyse en gewetensonderzoek en door de klassieke taal waarin hij schreef, heeft hij grote invloed uitgeoefend. Werken: proza: Les cahiers d André Walter (1891), Le traité de Narcisse (1891), La tentative amoureuse (1893), Le voyage d’Urien (1893), Paludes (1895), Les nourritures terrestres (1897), L’immoraliste (1902), La porte étroite (1909), Oscar Wilde (1910), Isabelle (1911), Les caves du Vatican (1914), La symphonie pastorale (1919), Corydon (1920), Si le grain ne meurt (1920), Numquid et tu? (1922), Les faux-monnayeurs (1926), Journal des faux-monnayeurs (1926), Voyage au Congo (1927), L’école des femmes (1929), Les nouvelles nourritures (1935), Geneviève (1936), Retour de l’URSS (1936), Journal 1889-1939 (1939), Journal 1939-42 (1946), Thésée (1946), Et nunc manet in te (1947), Éloges (1948), Correspondance 1899-1926 (1949), Feuillets d’automne (1949), Journal 1942 -49 (1950), Ainsi soit-il (1952); toneel: Le Prométhée mal enchainé (1899), Le roi Candaule (1901), Saül (1903), Oedipe (1931); essays: Prétextes (1903), Dostoïewski (1908-23), Nouveaux prétextes (1911), Incidences (1924), Essai sur Montaigne (1929), Divers (1931). Uitgaven: Oeuvres compl. (15 dln. 1932-38); Théatre compl. (8 dln. 1947);Correspondance 1890—1942 (1955); Oeuvres lyriques (1959); Correspondance avec A.Mockel (1975). litt. R.Mallet, Une mort ambiguë (1955); J. Delay, La jeunesse d’A.Gide (2 dln. 1956-57); J. J.Thierry, A.Gide (1962); C.H.Savage, A.Gide, l’évolution de sa pensée religieuse (1962); K.Mann, A.Gide und die Krise des modernen Denkens (1966); J.Last, Mijn vriend A.Gide (1966); G.D.

Painter, A.Gide (1968); P.de Boisdeffre, Vie de A. Gide (1970); R.Bastide, Anatomie d’A.Gide (1972).

< >