v. als voorwerpsnaam (draden), m./o. als stofnaam,
1. samenhangend geheel van ineengedraaide vezels (van vlas, hennep, katoen, zijde of andere stof) tot een aanmerkelijke lengte dun uitgesponnen: een katoenen, wollen draad, linnen draad, garen: ook: dergelijk geheel van uit een fijne opening gespoten en daarna verharde vloeistof: een kunstzijden draad, een draad van een spinneweb; een draad spinnen, ook fig. : een rode draad, die het beloop van iets aangeeft, (fig.) bestendig motief; er loopt een draad door, de zaak is niet zuiver; een draadje, een stukje draad; de des levens, voorstelling uit de Griekse mythologie van de levenstijd als een uitgemeten draad; (zegsw.) zijn leven hing aan een zijden draad of een draadje, hij verkeerde in zeer groot gevaar; geen draad, geen zier, niets; m.n. als vormend bestanddeel van weefsels: dit katoen is grof van draad, een tot op de draad versleten pak, zo versleten dat de schering zichtbaar wordt; hij had geen droge draad aan zijn lichaam, al zijn kleren waren doornat; iets op een draad weten, kennen, haarfijn; (spr.) alle dagen een draadje, is een hemdsmouw in het jaar, door gestage arbeid kan men ten slotte veel verrichten; als middel om te naaien, breien, borduren enz., stuk naaigaren, wol enz.: de draad insteken, in de naald; draden uithalen, rijgdraden; hij weet het van de naald tot de draad, (gew.) van naaldje tot draadje, in alle bijzonderheden; in andere zegsw.: voor de draad komen, zich vertonen, zijn gevoelens uiten;
2. metaal, glas of een andere stof tot een aanmerkelijke lengte dun uitgetrokken of gewalst met over de gehele lengte gelijke doorsnede (§); een van draad gevlochten kooi; grof, fijn, getrokken draad; m.n. als middel om elektrische stromen over te brengen; vandaar per draad ,'per telegraaf; (metonymisch bij de scheepvaart) marconist; draden in glas, vezelachtige gedeelten die lijnvormige oneffenheden doen ontstaan;
3. bij planten en dieren, vezels van vlees, hout en vervolgens het beloop van die vezels: dat hout is mooi recht van draad; het vlees tegen de draad snijden, in een richting dwars op die van de vezels; op (met) de draad snijden, in de richting van de vezels; hij is altijd tegen de draad, hij wil altijd verkeerd, dwars; vezel die beide delen van peulen verbindt;
4. de van een mes, de door de scherpe kant gevormde lijn; de draad van een schroef (schroefdraad), spiraalvormig om de spil lopende verheven smalle rug;
5. (fig.) gegeven dat de weg wijst, m.n. om uit een moeilijkheid te geraken: de draad in handen krijgen (bij de opsporing van een misdaad b.v.) feiten te weten komen waardoor men op het spoor komt; vandaar: de draden van een samenzwering, de vertakkingen, het verband tussen de verschillende leiders en uitvoerders;
6. samenhang, verband tussen op elkaar volgende gebeurtenissen, delen van een verhaal, een beschrijving; de draad van een verhaal af breken, hervatten, de geregelde voortgang; de vatten, vast hebben, de samenhang opmerken: de draad kwijt zijn, het verband niet meer zien, niet meer weten hoe verder te gaan.
Bekende soorten draad zijn ijzer-, staal-, koper-, messing-, aluminium-, zilveren gouddraad. Draad wordt gewoonlijk vervaardigd door persen, walsen en trekken. Staaldraden worden vervaardigd uit staven; tot een dikte van ca. 5 mm wordt het in één hitte door walsen verkregen. Uit de walsdraad worden op de trekbank de dunnere soorten verkregen: hierbij wordt het in koude toestand door steeds kleinere openingen in hardmetalen trekstenen getrokken, totdat de verlangde dikte is bereikt (draadtrekken). Daar door herhaald trekken de hardheid van het draad voortdurend toeneemt, is het nodig het draad (om afbreken te voorkomen) na een aantal bewerkingen weer taai te maken door tussengloeien. Draden van andere metalen worden in het algemeen op overeenkomstige wijze vervaardigd.
Indien draad bij het gebruik onophoudelijk moet worden gebogen, moet uitgegloeide draad worden gebruikt, terwijl hard getrokken draad gebruikt wordt, indien de stugheid van meer belang is. De doorsnede van het trekgat behoeft niet rond te zijn: men snijdt b.v. tandwieltjes voor precisie-instrumenten of uurwerken van geprofileerd getrokken draad.
