Scholen voor lager onderwijs. De oudste school in Rotterdam is de voorm.
Kosteloze Bewaarschool (Schiedamsesingel 203-205), een sober neoclassicistisch eenlaagspand met onderwijzerswoning, gebouwd in 1856 naar ontwerp van W.N. Rose. Eveneens neoclassicistisch zijn de gymnastiekschool (Eendrachtsstraat 79-83; circa 1880), de voorm. M.U.L.O. (Hoflaan 132, Kralingen; circa 1880) en de openbare lagere school Drievriendenstraat 24-26 (1881). De R.K. meisjesschool St.-Franciscus met zusterhuis (Gaffelstraat 1-3; 1893) werd gebouwd in neorenaissance-stijl. Ontworpen met rationalistische details is de drielaagse Chr. lagere school (Nassauhaven 433, Feijenoord; 1899).
Een combinatie van rationalistische en jugendstil-details vertonen de in hoofdlijnen onderling vergelijkbare drielaagse dubbele openbare lagere scholen met gymnastieklokaal (gymnastiekschool). Voorbeelden hiervan zijn Bloklandstraat 109-111 (Oude Noorden; 1903), Tamboerstraat 9 (Crooswijk; circa 1905) en Tolhuisstraat 101-113 (Katendrecht; 1906). Met ‘Um 1800’-details en een gepleisterde derde bouwlaag uitgevoerd is de openbare school Rozenburglaan 23 (Kralingen; circa 1910) en rationalistische details hebben de openbare scholen Maximiliaanstraat 17 (Charlois; 1914) en Hoogewerffstraat 10 (Crooswijk; circa 1915).
Na het scholenbesluit van 1920 verrezen diverse scholen voor bijzonder onderwijs. Traditionalistisch van vorm zijn de R.K. lagere scholen: Veurstraat 5 (circa 1925), Clingendaal 2 (1929; H.P.J. de Vries) en Hoflaan 113-115 (1931; E.H. en H.M. Kraaijvanger). In zakelijkexpressionistische stijl ontworpen zijn de Chr. lagere scholen: Bergsingel 132 (1921), Utrechtsestraat 22 (1928; N. Tinbergen), Maastunnelplein 42 (circa 1925; sinds 1989 moskee) en Zoutziederstraat 20 (circa 1955). De gemeente begon aan een ambitieus bouwprogramma met onder meer de forse drielaagse dubbele openbare lagere scholen: Hillevliet 96 (1923), Mathenesserstraat 73 (circa 1925), Korfmakersstraat 80 (1926) en Ericaplein 2 (1929).
Een bijzondere plaats wordt ingenomen door stadsarchitect A. van der Steur, die vanaf 1924 een groep openbare lagere scholen ontwierp. Gepleisterde gevels en functionalistische details bezit de tweelaagse gymnastiekschool Frankendaal 64-70 (1927); eenlaags is de L-vormige school Landmanstraat 2 (circa 1925). Een aparte groep vormen de door hem in traditionalistische stijl gebouwde forse tweelaagse scholen elk met een torenvormig element te weten: Mare 67 (1925-'27; met bibliotheek), Oleanderstraat 117 (1926), Hoogvlietstraat 25 (1928), Kastanjedaal 1 (1928), Putsebocht 3 (1928), Den Hertigstraat 32 (1929; met gymnastieklokaal) en Zegenstraat 120 (circa 1930; nu een islamitische school). Zijn opvolger W. Dahlen ontwierp in zakelijk-expressionistische stijl de ‘G.L.O. met teekenzalen’ Ploegstraat 26-28 (circa 1935) en de school Lange Hilleweg 232 (1932).
