Monumenten in Nederland: Zuid-Holland

Ronald Stenvert, Chris Kolman, Saskia van Ginkel-Meester, Elisabeth Stades-Vischer, Sabine Broekhoven en Ronald Rommes (2004)

Gepubliceerd op 02-01-2020

Capelle aan den IJssel

betekenis & definitie

Vierpolders bij Brielle, Boerderij Esterenburch Dijkdorp aan de Hollandse IJssel, ontstaan in de 13de eeuw bij een kapel. De dorpskern ontwikkelde zich aan de Groenendijk, met haaks daarop de Kerklaan.

Het in 1285 aan de zuidwestzijde van het dorp gebouwde kasteel (Het Slot) werd verwoest in de 14de eeuw. Op enige afstand ten noorden hiervan ligt de 's-Gravenweg een middeleeuwse ontginningsbasis - en weer verder noordwaarts de ringvaart van de Prins Alexanderpolder (drooggemaakt 1874). Langs de rivier ontstonden steenfabrieken en scheepswerven. Na de opheffing van de steenfabriek bij ‘Het Slot’ in 1909 werd het terrein bebouwd en de fabrikantenvilla in gebruik genomen als raadhuis. Het gewijzigde voorm. veerhuis van het voetveer naar Krimpen staat er nog (Dorpsstraat 199-201). Na de Tweede Wereldoorlog is het gebied tussen de rivier en de Abraham van Ryckevorselweg het oude tracé van de spoorlijn naar Gouda (verlegd in 1953) volgebouwd. Aan weerszijden van de nieuwe spoorlijn in de Prins Alexanderpolder zijn vervolgens forse wijken verwezenlijkt voor Rotterdamse forenzen (Capelle-Schenkel en Capelle-Schollevaar).