Monumenten in Nederland: Overijssel

R. Stenvert, C. Kolman en Ben Olde Meierink (1998)

Gepubliceerd op 02-01-2020

Industriegebouwen in Kampen

betekenis & definitie

Industriegebouwen. Van de voor Kampen in de tweede helft van de 19de en eerste helft 20ste eeuw zo belangrijke sigarenindustrie resteren nog diverse fabrieksgebouwen, zij het meestal met een nieuwe bestemming.

De voorm. Koninklijke-Nederlandsche-Sigaren-Fabriek Lehmkuhl & Co. (Voorstraat 24), gebouwd omstreeks 1880 in opdracht van J.C.

Lehmkuhl, is een monumentaal drielaagspand met blokbepleistering. De kroonlijst wordt in het midden doorbroken door een gebogen fronton met daarin het Nederlandse rijkswapen.

De naam van het bedrijf staat in grote letters op het gebouw, dat nu is opgesplitst in wooneenheden. De voorm. sigarenfabriek Van der Sluis (Voorstraat 80), eveneens omgebouwd tot wooneenheden, bestaat uit twee oude, diepe panden die in het midden van de 19de eeuw zijn verenigd achter een lijstgevel.

Bij de tweede verdieping bevindt zich een gepleisterde tekstband, waarop vroeger de naam van de fabriek stond.Tabaksfabriek De Olifant (Voorstraat 104-106) bestaat uit twee in 1883 gebouwde, pakhuizen. Oudestraat 101 is in gebruik als sigarenwinkel, verbonden met de nu als toonplaats van het oude ambacht dienende fabriek. Van omstreeks 1890 dateren de voorm. sigarenfabriek J.H. van Hulst & Co. (IJsselkade 2-8), gebouwd in neorenaissance-stijl, en de voorm. Stoom-Tabaksfabriek Samuels & De Leeuw (Botermarkt 3-5), nu Kamper Tabaksmuseum. De voorm. sigarenfabriek firma Smit & Ten Hove (Oudestraat 45), een monumentaal drielaags gebouw met rustica-bepleistering, verrees in 1906. De invloed van de jugendstil is zichtbaar bij de rondboogvensters van de tweede verdieping en de balustrade van het platte dak.

Momenteel heeft het pand een winkelfunctie. Een andere bekende Kamper industrie is de in 1851 opgerichte Koninklijke Emaillefabriek Berk (BK), die in 1886 verhuisde naar de Nieuwe Buitenhaven. Het voorm. fabriekscomplex (Noordweg 5-7) bestaat uit een blokvormige directeurswoning (circa 1870), twee fabrieksgebouwen (1910 en 1912), een portierswoning en een entree met lantaarn en vlaggenmasthouders. De fabriek is nu gevestigd op het industrieterrein.