De R.K. St.-Martinuskerk in Neer

betekenis & definitie

De R.K. St.-Martinuskerk (Kerkplein 4) is een forse driebeukige kruisbasiliek met driezijdig gesloten koor, dakruiter en een terzijde staande toren van twee geledingen met ingesnoerde spits. Rond 1400 verrees op het hoogste deel van de omgeving een kerk, die in de 15de eeuw gedeeltelijk werd vernieuwd. Mogelijk duidt het jaartal ‘1447’ boven de toreningang hier op. De kerk werd in 1908-'09 vervangen door de huidige neogotische kerk naar plannen van C.J.H. Franssen. Doordat het transept ook met zijbeuken is uitgevoerd heeft de kerk een centraliserende werking. De gotische toren bleef behouden, maar werd omklampt en verhoogd met een klokkenverdieping. Het bovenste deel van de toren werd in 1944 opgeblazen en in 1954 soberder herbouwd. Het kerkinterieur wordt gedekt door kruisribgewelven. De kerk bevat een door de Meester van Elsloo vervaardigd laat-gotisch Marianum (tweede kwart 16de eeuw) en een in zijn atelier gemaakt kruisbeeld (1539). Tot de inventaris behoren verder een uit 17de-eeuwse maniëristische onderdelen samengestelde communiebank, een 19de-eeuwse preekstoel, een neogotisch vleugelaltaar (1917) en kruiswegstaties (circa 1909). Aan de zuidzijde van de kerk bevinden zich resten van grafkruisen, priester- en notabelengraven. De in 1944 verwoeste 18de-eeuwse pastorie is in 2000 herbouwd.