Monumenten in Nederland: Gelderland

Sabine Broekhoven, Chris Kolman, Ben Olde Meierink, Ronald Stenvert en Marc Tenten (2000)

Gepubliceerd op 02-01-2020

Het stadhuis in Doesburg

betekenis & definitie

(Roggestraat 2) is een gebouwencomplex waarvan de oorspronkelijke kern bestaat uit het schepenhuis (zijde Koepoortstraat) en het achterliggende stadswijnhuis, dat ook wel ‘Out Gelre’ werd genoemd. Het geheel onderkelderde stadswijnhuis kwam rond 1475 tot stand.

De kelder heeft graatgewelven op zandstenen middenpijlers. Het schepenhuis met zijn hoge kap, trapgevel, korfboognissen, overhoekse pinakels en zeskantig geveltorentje ontstond in de tweede helft van de 15de eeuw. In 1663 trok men beide panden samen en kreeg de gevel aan de Roggestraat een zandstenen toegangspoortje in classicistische vormen, vermoedelijk naar ontwerp van stadsmetselaar Peter Engels. Van deze verbouwing stamt in de raadzaal de schouw (1663-'65), waarvan de boezem is voorzien van een in stucwerk uitgevoerde voorstelling van het Salomons oordeel, vervaardigd door Robbert Middewinter naar voorbeeld van een schilderij van P.P. Rubens. Bij de restauratie van het stadhuis in 1939-'40, naar plannen van N. de Wolf, is een 19de-eeuwse pleisterlaag verwijderd en heeft men op de hoek een St.-Martinusgroep aangebracht op de blauwe steen, een restant van de oude schandpaal.

Verder is toen aan de noordzijde de oude Hoofdwacht met een nieuwe gevel uit 1828 bij het stadhuis getrokken. In 1968-'69 is het complex verder uitgebreid met het laat-gotische Hof Gelria (Koepoortstraat 1). Dit vroeg-16de-eeuwse dwarse huis heeft een zadeldak tussen trapgevels met ezelsruggen en een voorgevel met hoog opgaande korfboognissen. Het is in 1952-'53 gerestaureerd naar plannen van N. de Wolf. Tenslotte is het stadhuis in 1995 nog verder uitgebreid met naburige panden.