1° (dierk.) ➝ Schildpadden.
2° In de kunstnijverheid naam voor het bewerkte pantser van ➝ schildpadden (vooral caretschildpad). Voor het gebruik worden de hoornen platen in dunne, min of meer doorschijnende lagen gezaagd, die op een hel-rooden of vergulden achtergrond gelijmd worden. Door verhitting wordt het s. week en laat het zich in allerlei vormen persen. Vooral sedert de 17e e. wordt het s. gebruikt tot het vervaardigen van luxe-voorwerpen (doosjes, omslagen van boeken, knoppen van wandelstokken, meshechten, enz.) In de meubelkunst komt s. voor als inlegwerk (➝ Intarsia), soms ook als fineerwerk. In de kunstnijverheid van het Verre Oosten en van Indië is het s. van groote beteekenis.
V. Herck.
3° (Krijgsk.). Reeds in de Oudheid trachtte men een bres in vestingmuren te maken door ondermijning (➝ Mijn). Ten einde den muur gedekt te naderen, bewoog zich een groep krijgslieden voorwaarts met de schilden als een gesloten, nagenoeg horizontaal vlak boven het hoofd. Deze s. dekte ook de eerste ondermijningswerkzaamheden. Bij den aanval op lage muren werd de s. ook gebruikt om aan een volgende kleinere groep gelegenheid te geven over dit dak den muur te beklimmen.
