Katholieke Encyclopaedie

Uitgeverij Joost van den Vondel (1933-1939)

Gepubliceerd op 29-10-2019

Palimpsest

betekenis & definitie

(< Gr. palin-psestos = wederafgekrabd), in de palaeographie: perkament, waarvan het oorspr. schrift is afgekrabd en dat opnieuw is beschreven. Vooral geschiedde dit 7e-9e eeuw. Daar de inkt niet te diep doordrong, kan men met behulp van een chemisch middel het oorspr. schrift weer leesbaar maken. Kardinaal Angelo Mai bracht op deze wijze vele belangrijke teksten te voorschijn.

Sommige perkamenten blijken zelfs driemaal beschreven te zijn, bijv. Brit. Museum, ms. add. 17212, waarin de Annalen van Licinianus in unciaal schrift (5e eeuw), een tractaat over de grammatica (6e e.), homilieën van Chrysostomus (9e-10e e.) op hetzelfde perkament geschreven zijn. Andere bekende p. zijn Vaticaan, ms. lat. 5757 (Cicero, De republica, en later Aug.

In Psalmos); S. Gallen, cod. 193. Het Istituto Ferrini dei palinsesti, te Rome sinds 1922, heeft vele p. gereproduceerd volgens de methode van Perugi.Lit. : Ehrle, in : Centralblatt f. Bibl. wesen (15 1898, 17-33); Bibl. de l'Ecole de Chartes (59 1898, 479-495); E. Chatelain, Les palimpsestes lat. (1904); Prou, Manuel de Paléogr. lat. et fr. (1924). Lampen.

< >