Curator - (Lat. cura = zorg), verzorger.
1° Bij de Romeinen de benaming van verschillende magistraten; o.a. curatores viarum, die het beheer hadden der groote verkeerswegen. Davids.
2° → Curator ventris.
3° → Curateele.
4° (Ned. en Belg. Faillissementsrecht). Op een faillieten boedel mogen de schuldeischers van den gefailleerde zich niet meer afzonderlijk verhalen en deze zelf verliest door de faillietverklaring de beschikking en het beheer. Met het beheer en de vereffening belast de rechtbank een of meer curatoren, meestal benoemd uit de plaatselijke advocaten. De c. bewaart en beschrijft den boedel, bereidt de verificatie der schuldvorderingen voor, vertegenwoordigt den boedel, in en buiten rechte, tegenover schuldeischers, gefailleerde en derden, zet desgewenscht het bedrijf van den gefailleerde voort, zegt huur en dienstbetrekking op, geeft aan derden af hetgeen dezen toebehoort, treft schikkingen, maakt de baten te gelde, belegt deze gelden, maakt de uitdeelingslijst op, betaalt boedelkosten, doet uitkeering aan de schuldeischers.
De gefailleerde is verplicht voor den c. te verschijnen en alle inlichtingen te verschaffen, zoo dikwijls hij wordt opgeroepen, op straffe van → inbewaringstelling; de c. ontvangt en opent ook de brieven en telegrammen, onder verplichting die, welke niet op den boedel betrekking hebben, terstond aan den gefailleerde ter hand te stellen. Over de tegenstelling gefailleerde/boedel, → Failliete boedel.
Het beleid van den c. staat onder het toezicht van den rechter-commissaris, die hem op verzoek van schuldeischer of gefailleerde bevelen dienaangaande kan geven en wiens machtiging hij voor tal van handelingen behoeft.
In het algemeen is de c. persoonlijk aansprakelijk wegens plichtsverzuim of zorgeloosheid jegens eens anders belang.
Na het einde van het faillissement moet de c. aan den rechter-commissaris rekening en verantwoording doen van zijn beheer. Zijn salaris, door de rechtbank bepaald, komt hem toe uit den boedel en, ingeval van vernietiging der faillietverklaring, hetzij van den gefailleerde of van den aanvrager, of van beiden in een door den rechter te bepalen verhouding. Petit.
5° Curator over onbeheerde nalatenschap, te benoemen door de arrondissementsrechtbank (art. 1173 Ned. B.W.; art. 812—814 Belg. B.W.), → Bewindvoerder.
6° De Bijzondere curator, die in Nederland door den kantonrechter wordt benoemd over den minderjarige, wiens belangen in botsing komen met die van dengene, die de ouderlijke macht over hem uitoefent (art. 365 Ned. B.W.). In België treedt, in dat geval, de toeziende voogd voor den minderjarige op (art. 420 Belg. B.W.); of wel een bewindvoerder ad hoc, indien de voogdij nog niet is opengevallen (jurisprudentie).
7° In Nederland, de personen, wier college (het college van curatoren) toezicht houdt, op een gymnasium of een instelling van hooger onderwijs.
Stoop/V. Dievoet.
