Katholieke Encyclopaedie

Uitgeverij Joost van den Vondel (1933-1939)

Gepubliceerd op 20-03-2019

Bloedwonderen

betekenis & definitie

Bloedwonderen - zijn ófwel wonderen, die geschieden met het bloed van een martelaar of anderen Heilige, waaronder het bekendste is dat van den H. Januarius te Napels, waar het in een ampul bewaarde bloed jaarlijks tweemaal weer vloeibaar wordt; ófwel het verschijnen van bloed, hetzij in een geconsacreerden kelk of vloeiend uit een geconsacreerde Hostie, hetzij stroomend uit een kruisbeeld of een ander beeld van Christus; de aanleiding hiertoe was gewoonlijk twijfel of oneerbiedigheid tegenover het H. Sacrament of een andere zonde. Een der meest beroemde wonderen is dat van Bolsena, door Raffaël op een zijner fresco’s afgebeeld.

Deze wonderen en verschijningen waren meestal oorzaak van het ontstaan van een nieuw heiligdom en van bedevaarten, zooals in Nederland die naar het H. Bloed in Boksmeer. In de middeleeuwen waren de verhalen over dergelijke wonderen zeer talrijk en vermeldden dikwijls heiligschennissen door de Joden; slechts bij uitzondering kan men de authenticiteit ervan geschiedkundig absoluut veilig stellen, wat wel tot groote voorzichtigheid aanmaant, maar nog geen recht geeft om alle verhalen als legenden of fabels te beschouwen. Om de mogelijkheid van misbruiken uit te sluiten, bestaat reeds eeuwen de bepaling, dat bij Bloedhostiën enz. een gewone geconsacreerde H. Hostie moet worden bewaard. Theologisch is het practisch uitgesloten, dat het uit Hosties enz. stroomende bloed met den Zoon Gods hypostatisch vereenigd zou zijn, zoodat het wel getuigt voor het H. Sacrament, maar niet werkelijk bloed van Christus is; de vereering richt zich dus niet op de eerste plaats op het verschenen bloed, maar op de Menschheid van Christus, waarop die wonderen wijzen.

L i t.: E. Couet, Les Miracles du très Saint Sacrament (Brussel 1906) ; artikelen van P. Browe, in Römische Quartalschrift (1926—1929). Over het wonder van den H. Januarius schreef H. Thurston S. J. in de Tablet (twijfelt aan de echtheid). Pauwels.