Antonucci - Antonio Maria Benedetto, * 17 Febr. 1798 te Subiaco in Italië, ♱ 1879 Ancona: studeert te Rome in de rechten en de theologie, treedt aldaar in dienst van de curie en wordt er priester gewijd. In 1829 komt A. als secretaris met internuntius Capaccini naar Nederland; vanaf 1831 tot ’41 vertegenwoordigt hij hier den paus, bestuurt als vicesuperior de Noord-Nederlandsche zending en is tevens van 1831 tot ’34 aartspriester van Holland. Zeeland en West-Friesland. A. maakt de volgende wijzigingen in de kerkelijke indeeling aanhangig: oprichting van het apost. vicariaat van Limburg (Roermond), Zeeuw sch Vlaanderen bij Breda, en de apost. vicariaten van Grave, Ravenstein en Megen bij ’s Hertogenbosch.
Nog tijdens zijn verblijf hier, of spoedig na zijn vertrek, zijn deze veranderingen een feit geworden. A. heeft te Rome gepleit voor afschaffing van het Departement, van Eeredienst; zijn meening, dat deze instelling de vrijheid van godsdienst in gevaar bracht, werd niet gedeeld door zijn opvolger. Aan de aartspriesters ontnam A. het recht om de pastoors te benoemen; hij voerde ook een regelmatige kerkvisitatie en een reglement op de staties in (zie Aartspriesterschap). Ondanks veelzijdige tegenwerking zette A. deze maatregelen krachtig door. A. is de eenige Vice-Superior, die zelf de Ned. Zending bestuurd heeft.
Na zijn verblijf in Ned. is A. bisschop geweest van verschillende diocesen in Italië. Als diplomaat was hij 1844—’61 werkzaam te Turijn, waar hij tot 1848 grooten invloed heeft gehad op de regeering. In 1868 is A. verheven tot kardinaal. Gestorven als bisschop van Ancona (1851—’79).
L i t.: Albers, Gesch. van het Herstel der Hiërarchie in de Nederl. (1 1903); J. C. v. d. Loos, Anton o Antonucci (Bijdr. van de Gesch. van het bisd. Haarlem XLI 1923);
P.Richard, Antonucci (Dict. d’Hist. et de Géogr. Eccl. 111 1924,881). de Haas.