Huldrych (1484-1531), Zwitsers reformator, heeft als pastoor te Glarus, sedert 1516 op de drukbezochte bedevaartplaats Maria Einsiedeln en vanaf 1 Jan.
1519 aan de dom te Zürich gearbeid. Meer dan een van de andere reformatoren heeft hij de invloed van het humanisme, speciaal van Erasmus, ondergaan.
Hoe het reformatorisch inzicht bij hem persoonlijk is doorgebroken, staat niet in alle opzichten vast. Invloed van Luthers geschriften is niet doorslaggevend geweest. Twee godsdienst-gesprekken in 1523 werden de inleiding voor de volledige breuk met de Kerk. Sobere Evangelieprediking in een van beelden, altaren en orgel ontdaan kerkgebouw werd gewoonte. Daarna volgde de opbouw van een nieuwe gemeenschap, waarin de leiding, ook van de Kerk, berustte bij de wereldlijke overheid, maar in de praktijk Zwingli als profeet en raadgever van de overheid overwegende invloed oefende. Voor zijn symbolische Avondmaalsopvatting ontving Zwingli uit het geschrift van de Hollander Cornelis Hoen een bijdrage, waardoor het hem duidelijk werd dat de instellingswoorden: dit is, verstaan moesten worden als: dit betekent.
Met Luther, die deze opvatting gelijkstelde met die van Karlstadt, bleek het op het godsdienstgesprek te Marburg (1529) niet mogelijk tot overeenstemming te geraken. Zwingli, die in Zwitserland instemming vond te Bazel bij Oecolampadius en te Bern bij Haller, zocht aansluiting bij landgraaf Philips van Hessen om onder diens leiding een unie van Protestanten tot stand te brengen. Bij de Rijksdag van Augsburg (1530) diende hij een eigen geloofsbelijdenis, de Fidei ratio, in. In het centrum van zijn theologische opvattingen staat het getuigenis van Christus Jésus als de Zoon van God. Hij erkent de mogelijkheid van zaligheid der heidenen, maar alleen dank zij een werking van de Geest, die niet gebonden is. D. N.
