Actieve verbeelding (ook: “actieve imaginatie”) is een door Carl Gustav Jung uitgewerkte meditatietechniek om beelden (imaginaties) uit het onbewuste op te roepen en ermee in contact te treden.
De bedoeling van de methode is om verdrongen inhouden uit het onbewuste in het bewustzijn te integreren. Deze meditatietechniek legt een brug tussen het bewuste 'ego' en het onbewuste en omvat werken met dromen en het creatieve zelf via verbeelding of fantasie. Jung koppelde actieve verbeelding aan de processen van de alchemie, omdat ook alchemie streeft naar eenheid en onderlinge verbondenheid van versnipperde en gescheiden delen.
Actieve verbeelding maakt onbewuste problemen manifest door middel van visualisatie. Dit kan worden worden bereikt met automatisch schrijven, maar ook bijvoorbeeld door artistieke activiteiten zoals dans, muziek, schilderen, beeldhouwen, keramiek, ambachten, enz. Jung inspireerde zich hierbij op de reizen die sjamanen maken in een trance, geïnduceerd door trommels of rammelaars.
Actieve verbeeldingskracht biedt de inhouden van het onbewuste, of het innerlijke Zelf, de gelegenheid om boodschappen te visualiseren die ze willen communiceren met de bewuste geest.
