Een van de drie traditionele wetenschappen van de westerse esoterie, samen met astrologie en magie. Alchemie stelde zich in het westen ten doel de 'Steen der Wijzen' te vinden, die gewone metalen kon omzetten in edele metalen en waarmee een levenselixir kon bereid worden.
Alchemie is een vorm van natuurfilosofie die werd aangetroffen in veel verschillende culturen en tijden, zoals het Oude Egypte en het China van Lao Tzu, het Hellenistische Griekenland van Alexander de Grote en de bloeiperiode van de Arabische alchemie in de 10e eeuw. Vaak wordt aangenomen dat de 'productie' van goud en andere edele metalen het enige doel van de alchemie zou geweest zijn, maar er waren ook alchemisten die dit praktische aspect eerder beschouwden als een bijproduct van een innerlijke verandering die de alchemist zelf onderging. Vooral sedert de renaissance ontwikkelde de alchemie in Europa zich stilaan tot een meer filosofische en spirituele discipline. Vanaf de 17e eeuw werd het geleidelijk aan vervangen door moderne scheikunde en farmacologie.
Tot aan Paracelsus was het voornaamste doel van de alchemisten het vervaardigen van de Steen der wijzen, om zo rijk en onsterfelijk te worden. De 16e-eeuwse arts bracht hier verandering in. Hij vond dat de alchemist zijn futiele zoektocht naar het fonkelend goud moest staken en de mensheid beter kon dienen door onderzoek naar betere medicijnen. Vooral de opkomst van de moderne wetenschap vanaf de 17e eeuw maakte echter dat de alchemie meer en meer een 'innerlijke' discipline werd. Auteurs als Jakob Böhme (1575-1624) en Thomas Vaughan (1621-1665) werkten heel waarschijnlijk al niet meer in een laboratorium. Deze schrijvers identificeerden de steen der wijzen vaak met Christus en waren met evenveel recht mysticus te noemen als alchemist.
