Gepubliceerd op 18-08-2020

Griep (geneeskunde)

betekenis & definitie

Een van ouds bekende, bij ons inheemsche, besmettelijke ziekte. In de oude kronieken worden ziekten beschreven, die geheel op onze griep gelijken.

De jaren 1411, 1426 en 1510 staan in de geschiedenis als griepjaren bekend. Vroeger maakte elke griepepidemie een grooten indruk, omdat men meende, met pest of met cholera te doen te hebben. In 1781 kwam de ziekte uit Engeland en sprak men hier van Engelsche griep. De laatste griepjaren waren 1837 en 1890. Men sprak toen van influenza. In 1918 kwam zij terug, men meende uit Spanje, van daar de naam Spaansche griep.

In dien tijd stierven er in Europa in een enkel jaar meer menschen aan griep dan er in de vier oorlogsjaren omkwamen. Gewoonlijk keert de griep in een eeuw eenige malen terug, heerscht dan eenige maanden en verdwijnt allengs. De eerste intocht van de ziekte gaat verwonderlijk snel, in enkele maanden tijds zijn geheele werelddeelen aangetast geworden. Na de ziekte is men er niet onvatbaar voor; men kan dus, na hersteld te zijn, voor de tweede maal door griep worden aangetast. Velen blijken in het geheel niet vatbaar te zijn.De ziekte begint met koorts, hoofdpijn, moeheid, spierpijnen, pijn bij draaien van de oogen. Daarna volgen hoest, verkoudheid en soms verschijnselen van den darm. De hoest gelijkt soms op kinkhoest.

Er bestaat bij griep een neiging tot bloeding; neusbloeding komt er vaak bij voor en ook oorontsteking met bloederige ettering.

Het ziektebeeld is niet scherp te omschrijven en dikwijls is een verkoudheid niet van griep te onderscheiden; Soms ontbreken de anders zoo kenmerkende spierpijnen geheel. Soms begint de ziekte met maagpijn, door gewone griepverschijnselen gevolgd.

Clinge Doorenbos beschreef de ziekte als volgt:

Je bent gloeiend, koud, warm, killig En een zucht is je te veel.

Daar is een kronkel in je luchtpijp En een kaasrasp in je keel.

Voor je oogen dansen sterren, In je ooren fluit een boot, J’adamsappel is geen appel, Maar een dubbele kokosnoot.

De scharnieren van je botten Knarsen, piepen van sjagrijn.

Als je linker kleine teen buigt, Doet je rechter oorlel pijn.

In je hoofd is ’t boerenkermis.

En je oogen doen je zeer.

In je buik is 't revolutie Plus stagnatie van verkeer.

Als naziekte ziet men in 5 % der gevallen longontsteking ontstaan met 17 % sterfte. Hierbij is een vorm, welke zeer snel ontstaat en de long over groote uitgebreidheid aantast, waarbij zich etterpuntjes in het longweefsel ontwikkelen en bloedige fluimen worden opgegeven. Deze vorm is snel doodelijk. Voorts komt als naziekte voor nierontsteking, oorontsteking, verettering van de bijholten van den neus, verlies van reuk. Dikwijls wordt het zenuwgestel door griep geschaad: krankzinnigheid, oogspierverlamming, geheugenverlies, slaapziekte door hersenontsteking, veroorzaakt door het griepgif of door bijkomstige ziekteverwekkers.

Zeer bekend is het gevoel van uitputting ten tijde en na de griep. Men meent, dat de ziekte een nadeeligen invloed op de hartspier heeft.

Sedert jaar en dag zoekt men naar den verwekker. Men meende den bacil te hebben gevonden, maar later helde men er toch meer toe over, om aan te nemen, dat het een ander, filtreerbaar gif moest zijn, een uiterst fijne microbe, niet door het microscoop waarneembaar. De wijze, waarop de griep zich verspreidt, gaf aanleiding tot die meening. Immers zulk een gif drijft op den wind en kan in korten tijd geheele werelddeelen besmetten. Een van de oorzaken, waardoor het onderzoek niet vorderde, was, dat men niet beschikte over proefdieren, vatbaar voor de ziekte. Thans hebben proeven met fretten veelbelovende uitkomsten gegeven.

De ziekte kan ook van het eene fret op het andere worden overgebracht. Misschien dat de toekomst ons nader over het griepgif leeren zal.

Paardengriep of besmettelijke borstziekte bij paarden is geen griep, maar wordt door streptococcen veroorzaakt en tast, evenals bij menschen, de sterkste gestellen aan. Varkensgriep is een slepende ziekte bij biggen. Ze worden minder vroolijk en gaan hoesten, krijgen een krommen rug en borstelig haar. Men heeft velerlei bacteriën bij varkensgriep gevonden, waaronder ook een soort, die bij menschengriep in de luchtwegen voorkomt. Dat is ook de reden, waarom men van varkensgriep ging spreken.

< >