(1910) (sch.) iemand die voortdurend met problemen bezig is.
• Men moet leven en laten leven! zooals de dronken matroos zei, toen hij over de verschansing een baai in den geopenden muil sprong. Ik was dan ook braaf nieuwsgierig gezien mijn verstokte geloof in hare „onchristelijkheid” hoe de Amsterdamsche „problematicus” zijn openbare school „christelijkheid” inde schoenen zou schuiven! (Nieuwe Haarlemsche courant, 18/12/1912)
• Met recht zegt Esswein in zijn lezenswaardige studie over de dichter: ‘Ook de religieuse Strindberg, de man met de weemoedige katholiseerende leekenwerken, die opgeteekend zijn in “Legenden” is scepticus tot het uiterste. Doorgaand problematicus, een geloovige, waarvoor iedere kerk bedanken zou, en toch diep religieus.’ (Onze Eeuw. Jaargang 17. 1917)
• Dat onze probleemredacteur, behalve een kundig problematicus, ook een ideeënrijk beoefenaar der practische partij is, bewijst onderstaande partij, die hij speelde aan het eerste bord van den Stedenwedstrijd Venlo- M. Gladbach. (Nieuwe Tilburgsche Courant, 08/07/1933)
• Maar doorgaans heerschten hier de ernst en waardigheid van den Bijbelschilder, den noesten werker en problematicus en bij tijden zelfs hing over Rembrandt's omgeving een floers van somberheid. (Wilhelm Martin: De Hollandsche schilderkunst in de 17e eeuw: Frans Hals en zijn tijd. 1935)
• Ook hij immers is een problematicus, die levenslang heeft gewerkt, gezocht, gestreefd - en uiteindelijk gevonden en bereikt. (Groot Nederland. Jaargang 41. 1943)
• Zijn zeldzame associabiliteit, samengaand met het benijdenswaardig gevoel voor beeld- en klankwaarden dat ik al signaleerde, spoelt hem te gemakkelijk los van de ankerplaats der existentie. Ik weet wel, Hans Andreus is geen problematicus, - hij is een muzisch dichter, en wat mij betreft had hij zich daarvoor ook werkelijk niet behoeven te verontschuldigen…. (Ad den Besten: Stroomgebied. Een inleiding tot de poëzie van de naoorlogse dichtersgeneratie. 1954)
• Dus als je nou vraagt: bent u gelovige, bent u een religieus mens? Dan zeg ik: ik ben een religieus problematicus. (NRC Handelsblad, 16/02/1985)
