Woordenboek van Populair Taalgebruik

Marc De Coster (2020-2024)

Gepubliceerd op 02-09-2023

ach vaderlief, toe drink niet meer

betekenis & definitie

(1959) (cliché) oorspr. de titel van een moralistische smartlap van de koningin van het Nederlandse levenslied, de Zangeres Zonder Naam (Mary Servaes, 1919-1998): een liedje tegen alcoholmisbruik. Het was destijds haar eerste gouden single. Het refrein ging als volgt: “Ach vaderlief , toe drink niet meer / Ik vroeg 't al zo menige keer / Want moederlief huilt telkens weer / Ach vaderlief, toe drink niet meer.” Andere succesvolle liedjes van haar waren o.a.: Keetje Tippel, Mandolinen in Nicosia, Mexico.

• De voetballer werd opgebracht en toen bleek dat hij „in kennelijke staat" verkeerde werd hij voor een nacht in het politiebureau opgesloten. De Belgen zingen nu: „Ach Claessen lief, toe drink niet meer. Wij zien jou graag als voetbal„heer". (Nieuwsblad van het Noorden, 12/11/1964)
• De Zangeres Zonder Naam zingt onder andere het lied waarin deze verzuchting voorkomt: „Ach vader lief, toe drink niet meer". Ik vind zo’n kreet een beetje merkwaardig voor een vrouw die een café exploiteert en ik hoop voor haar dat al die vaders de tekst van 'het lied van de Zangeres Zonder Naam niet letterlijk nemen. (Limburgsch dagblad, 11/02/1971)
• Toen de smeekbede „Vader toe drink niet meer" niet hielp, nam mevrouw Clifton uit Engeland grovere maatregelen. Zij gooide een ruit van de kroeg waar haar man het liefst kwam in, en veroorzaakte zo een aanzienlijke schade. (Het vrije volk, 15/12/1973)
• Steeds meer eenzame Russinnen raken aan de drank. Volgens een Sovjet-krant is 65% van alle alcoholistes ongehuwd of gescheiden. De meest hopeloze gevallen doen zich echter voor onder vrouwen die 'het' van hun man hebben geleerd. 'Och vader lief, toe drink niet meer', doet de Russinnen kennelijk zelf naar de vodkafles grijpen. (Het Parool, 20/11/1984)
• Ondergetekende reageert met: „De slechtste film sinds jaren." Hoe haalt Wargnier het in zijn hoofd, met deze onmogelijke draak op het sleetse smartlappen-thema 'Toe, vader drink niet meer' te komen, waarin goede acteurs als Jane Birkin, Jean-Louis Trintignant en Christophe Malavoy zich onsterfelijk blameren met het verschrikkelijkste over-acteren. (Trouw, 26/03/1987)
• De in snel tempo aan de alcohol verslingerd rakende Nicole is een stereotype naar het levenslied 'Toe vader drink niet meer. (Trouw, 07/01/1988)
• Op de achterkant van het kaartje staat een tekst met als titel 'Lost years'. Daarop volgt een gerijmei in de trant van 'toe vader, drink niet meer’. (Trouw, 09/02/1990)
• Je kon er de klok op gelijk zetten. Als vader weer eens te diep in het glaasje had gekeken, kwamen steevast de verhalen los. Over de hongertochten naar de boeren in de Haarlemmermeer en de tulpebollen, die niet te vreten waren. En terwijl hij zich beklaagde over de Jan Saliegeest van de jeugd van tegenwoordig, zag je de kinderen denken: 'Toe vader, drink niet meer!' (Het Parool, 01/11/1994)
• Toe vader, drink niet meer! Maar moeders smeekbede mag niet baten. Moedeloos en gelaten zijgt zij neer op de keukenvloer, tussen haar kinderen. Vader laat zich niet pramen en trekt alle laden open, op zoek naar de kurkentrekker. (De Standaard, 07/10/2006)
• 'Toe vader, drink niet meer' was de enige juiste omschrijving van deze voorstelling. (Frans Pointl: Jarig ben je d’r mee! 2013)
• De moeders hadden indertijd groot gelijk om vader, wanneer die aan het eind van de week van zijn werk kwam, aan de deur op te wachten met opengesperde voorschoot, opdat hij daarin zijn loonzakje zou deponeren. Anders zou vader - die werkte voor vrouw en kind, en door hen werd bemind - het geld toch maar opdrinken. Zeker, die drankzucht bij arbeiders vroeger ('toe vader, drink niet meer') is meer een kwalijke mythe dan een historische werkelijkheid, maar toch: moeders wisten beter. (De Standaard, 28/12/2013)
• Toe, vader, drink niet meer, die tijd is voorbij.' 'Kameraden, wallebakken, daar begin ik niet aan.' Nee, voor mij geen cafébezoek. (Simone Lenaerts: Zeewater is zout, zeggen ze. 2014)
• Zelf denk ik dat het geweld en het intimideren en uitschelden van vrouwen op straat is toegenomen, althans iets is van pak-em-beet de laatste 30 jaar. Huiselijk geweld - en hou me ten goede, ik veroordeel het ten zeerste - is toch meer ''van alle tijden''? Vroeger vaak veroorzaakt door overmatig drankgebruik (''Ach toe, vader, drink niet meer''), tegenwoordig ook nog vaak door drank, maar ook ziekelijke jaloezie. (www.bnnvara.nl, 13/12/2016)
• De volkse drankzucht ('toe, vader, drink niet meer!') is altijd fel overdreven en getuigde meer van moral panic dan van realiteitszin. (De Standaard, 14/07/2022)