Hermaphroditus (‘Ερμαγροδιτος). Met de naam Hermaphroditus werd door de Grieken aanvankelijk een herme met een phallus en een vrouwekop aangeduid.
Vanaf de 4e eeuw vC werd (onder oosterse invloed?) dit tweeslachtige wezen, dat de geslachtelijke volkomenheid symboliseerde, weergegeven als een staande, meestal naakte, jongen met sterk ontwikkelde borsten; van dit type zijn talrijke exemplaren bewaard gebleven, meestal kleinere beeldjes (o.a. in de Bibliothèque Nationale van Parijs en in het museum van Épinal). In de romeinse tijd waren het meest verbreid het bekende liggende type van de slapende Hermaphroditus (fraai exemplaar in het Museo Nazionale Romano) en de groep van Hermaphroditus die zich verdedigt tegen een sater.In de hellenistische poëzie ontstond over de oorsprong van Hermaphroditus een aetiologische legende: als zoon van Hermes en Aphrodite zou hij de hartstochtelijke liefde van de carische nimf Salmacis onbeantwoord hebben gelaten; deze bad daarop de goden hun beider lichamen voor eeuwig te verbinden, hetgeen de goden inwilligden.
Lit. Ovidius, Metamorfosen 4, 285-388. - Jessen (PRE 8, 719- 721). P. Herrmaim (Roscher 1, 2314-2342). L. Laurenzi (EAA 3, 421-424). - M. Delcourt, H. Mythes et rites de la bissexualité dans l’antiquité classique (Paris 1958). [Nuchelmans]
