Oude italische stad, ca. 50 km ten noorden van Rome gelegen op een hoogte niet ver van de rechter Tiber-oever; thans Civita Castellana.
Falerii, dat in de oudheid voor een stichting van de griekse stad Argos werd gehouden, was het centrum van het gebied der → Falisci maar behoorde in politiek en cultureel opzicht reeds vroeg tot Etrurië; vooral met → Veii was het tot aan de verwoesting van deze stad in 396 vC nauw verbonden. Falerii zelf moest zich in 293 vC aan het romeinse gezag onderwerpen; na een opstand werd de bevolking in 240 vC gedwongen de stad te verlaten en zich 5 km westwaarts te vestigen in Falerii Novi (thans S. Maria di Falleri), vanwaar men in de 11e eeuw weer naar F. Veteres terugkeerde.De voornaamste resten van Falerii Novi zijn de goed bewaarde stadsmuren met 50 torens en 9 poorten, en de bouwvallen van forum, theater en amfitheater. In Falerii Veteres zijn belangrijke sculptuurresten van etruskische tempels uit de 6e tot de 3e eeuw vC aan het licht gekomen, benevens talrijke specimina van een typische roodfigurige ceramiek uit de 4e eeuw vC, o.a. de prachtige z.g. Aurora-krater in het Museo di Villa Giulia te Rome, waar zich ook genoemde sculptuurresten bevinden.
Lit. C. Hülsen (PRE 6, 1969-1971). G. Cressedi (EAA 3, 569v). - J. Beazley, Etruscan Vase-painting (Oxford 1947) 70-112; 149-162. [Nuchelmans]
