Andromeda (Ανδρομεδη), legendarische dochter van koning Cepheus van Aethiopië en Cassiopea.
Toen haar moeder pochte dat ze de Nereïden in schoonheid overtrof, zond Poseidon een zeemonster om het land te verwoesten. Het orakel van Ammon beloofde bevrijding van de plaag als Andromache aan het monster uitgeleverd werd; Cepheus werd gedwongen zijn dochter aan een rots op het strand te bevestigen. Terwijl Andromache op de komst van het monster wachtte, werd ze ontdekt en bevrijd door → Perseus, die het monster doodde en ter beloning Andromache als echtgenote ontving. Deze was echter reeds aan Perseus’ broer Phineus toegezegd, hetgeen op de bruiloft aanleiding gaf tot het befaamde gevecht tussen de beide broers, waarin Phineus met zijn makkers gedood werd. De kinderen van Perseus en Andromache waren Perses, Alcaeus, Sthenelus, Heleius, Mestor, Electryon en Gorgophone. Na haar dood werd Andromache, evenals Perseus, Cepheus en Cassiopea, onder de sterren opgenomen.De bevrijding van Andromache door Perseus heeft vanaf de Oudheid tot in de 19e eeuw talloze beeldende kunstenaars geïnspireerd. De oudste afbeelding komt voor op een Corinthische amfora uit de 6e eeuw vC (Antiquarium, Berlijn). Van de tientallen afbeeldingen van Perseus en Andromache die op wandschilderingen in Pompeji aangetroffen zijn, is het meest bekend die uit de Casa dei Dioscuri, thans in het Museo Nazionale van Napels, waarschijnlijk een kopie van een werk van de attische schilder Nicias uit de 4e eeuw vC. Sophocles en Euripides wijdden aan de figuur van Andromache tragedies, waarvan echter slechts fragmenten over zijn.
Lit. Ovidius, Metamorfosen 4, 663-803. - K. Wernicke (PRE 1, 2154-2159). L. Rocchetti (EAA 1, 362-364). [Nuchelmans]
